İlaç alerjilerinde ilaç alındıktan daha sonra dakikalar ortasında tepkiler görülebileceği üzere, haftalar daha sonra da ilaca bağlı şikâyetler ortaya çıkabileceğine dikkat çeken VM Medical Park Pendik Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sami Öztürk, ikazlarda bulundu.
PANDEMİDE ARTIŞA GEÇTİ
Kovid-19 salgını devrinde reçetesiz ilaç kullanması ve buna bağlı olarak ilaç alerjisinin arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Sami Öztürk, “Pandemi periyodunda ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar ile vitamin kullanması artmış durumdadır. Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar ile bilhassa serumla damardan uygulanan B vitamini ilacına karşı alerjik tepkiler evvelki periyoda bakılırsa biraz daha artmıştır. Ağrı kesiciler ile kan sulandırıcı ilaçlar reçetesiz olarak sık kullanılmaya başlanmıştır. Bu ilaçlara karşı hassas şahıslarda alerjik tepkiler ve mide yakınmaları daha fazla görülebilmektedir” açıklamasında bulundu.
ALERJİ HERKESTE OLMAYABİLİR
İlaç alerjisinin, ilaçların istenmeyen tesirlerinden biri olduğunun altını çizen Prof. Dr. Sami Öztürk, “İlaç alerjileri, bağışıklık sistemi tarafınca geliştirilen çok hassaslık reaksiyonlarıdır. Bir ilaç birinci defa kullanıldığında bağışıklık sistemi evvel ilacı tanır, yinelayan kullanımlar daha sonrasında da birtakım hassas bireylerde alerjik tepki gelişebilir. Tıpkı ilaç bir şahısta alerjiye yol açarken öbür bir şahısta alerjik tepki oluşturmamaktadır” diye konuştu. İlaç alerjilerinin gelişmesinde kullanma sıklığı, kullanma formu, doz yüksekliği ve kişinin hassaslığının en değerli faktörler içinde başta geldiğini tabir eden Prof. Dr. Sami Öztürk, “Teorik olarak her ilacın alerjik tepki oluşturma potansiyeli vardır. Zira ilaçlar bağışıklık sistemi için yabancı maddelerdir” dedi.
BAYANLARDA DAHA YAYGIN
İlaç alerjisinin erkeklere oranla bayanlarda daha yaygın olduğunu söyleyen Prof. Dr. Öztürk, “İlaç alerjisi geliştirme riskini artıran esas faktörler içinde yaş, cinsiyet, genetik özellikler, erken yaşta sık viral enfeksiyon geçirme ve ilaçla ilgili kimi kimyasal özellikler bulunur. İlaç alerjisi tipik olarak daha hayli genç ve orta yaşlı erişkinlerde görülür, çocuklarda epeyce sık görülmez” diye konuştu.
VEFATA KADAR GİDEBİLİR
İlaç alerjisinin fazlaca farklı belirtilerinin olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Öztürk, şu ayrıntıları paylaştı: “İlaç alındıktan daha sonra dakikalar yahut saatler ortasında ortaya çıkan belirtiler deri döküntüsü, ürtiker, kaşıntı, nefes darlığı, hırıltılı teneffüs, burun akıntısı, gözlerde kaşınma ve sulanma, karın ağrısı olabilir. Anafilaksi, süratli başlangıçlı ve vefatla sonuçlanabilen önemli bir sistemik alerjik tepkidir. İlaç alerjilerinde en önemli tabloyu oluşturur. Saniyeler-dakikalar ortasında baş dönmesi, nefes darlığı tansiyon düşüklüğü, şuur kaybı ile vefata kadar giden bir klinik tabloya niye olabilir. Deri, ilaca bağlı alerjik tepkilerden en sık ve en bariz halde etkilenen organdır. Ciltte oluşan ilaç tepkilerinin en şiddetli biçimleri Stevens-Johnson Sendromu (SJS) ve Toksik epidermal nekrolizdir (TEN)”
BELİRTİ var ise İLAÇ KULLANIMI BIRAKILMALI
İlaç alerjisi düşünüldüğünde birinci yapılması gerekenin, o ilacı kullanmayı çabucak bırakmak ve bir doktora müracaat etmek olduğunu söz eden Prof. Dr. Öztürk, “İlaç kullanması daha sonrası oluşabilecek en ufak bir alerjik tepkide erken teşhis konulması ve tedavi edilmesi için ilacın bırakılarak hemen doktora gidilmesi gereklidir. Özelikle bu ilaç alerjisi tepkisinden daha sonra hangi ilaçların kullanılıp kullanılmayacağının tespit edilmesi için de doktora gidilmelidir. kimi vakit bir ilaca alerjik tepki, çapraz tepkiler niçiniyle birfazlaca ilacın kullanılmamasını gerektirmektedir. Ayrıyeten alerji yapan ilacın yeniden kullanılması halinde daha şiddetli alerjik tepkinin oluşabileceği de unutulmamalıdır” formunda konuştu.
TEST YERLERİ SONLU
İlaç alerjilerinde başta ilaç alerji deri testleri olmak üzere testlerin yerinin pek sonlu olduğunu belirten Prof. Dr. Öztürk, “kimi vakit cilt testleri hastanın ilaca karşı duyarlılaşmasına yol açabilir. Bu niçinle yalnızca tıbbi gereklilik halinde alerji uzmanları denetiminde yapılmalıdır. İlaç alerjilerinde birinci yapılması gereken, alerji daha sonrası bir alerji uzmanına danışmak ve tabip denetiminde ne yapılması gerektiğinin saptanarak uygulanmasıdır. Gereklilik halinde ilaç alerji testleri, alerji uzmanınca mümkün test yapmaya bağlı oluşabilecek alerjik tepkilere karşı gerekli müdahale tedbirleri alındıktan daha sonra, hastane ortamında uygulanmalıdır” tabirlerini kullandı.
ŞÜPHELENİLEN İLAÇLAR NOT ALINMALI
Alerji yaptığı bilinen yahut şüphelenilen ilaçların isminin bir kenara not edilerek doktora gidilmesinin, teşhis ve tedavi şekillenmesinde büyük yol gösterici olduğunu da kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Öztürk, “Teşhis için alerji deri testleri istenebilir. Tıpkı gün test yapılabilmesi için kullanılan alerji ve öksürük ilaçlarının bir hafta öncesinde bırakılmasında fayda vardır. Ayrıyeten hastanın daha evvel kullandığı tüm ilaçların ve alerji ile ilgili testler başta olmak üzere tüm dokümanların doktora getirilmesinde fayda vardır” açıklamasında bulundu.
AYRINTILI MUAYENE VE TEŞHİS GEREKİR
İlaç alerjisi teşhisinin koyulması için alerji uzmanı tarafınca ayrıntılı bir muayene ve teşhis için gereken kimi alerji testlerinin şayet olmazsa olmaz olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şunları söylemiş oldu: “İlaç alerjisi teşhisinde uygulanan deri prick testi, alerji yapan ilacı bulmaya yardımcıdır. Bu testin yanlışsız sonuç vermesi için tecrübeli bir alerji uzmanı yahut alerji hemşiresi tarafınca yapılması gerekir. Zira testi yapmaktan daha hayli yapılan bu testi gerçek yorumlamak kıymetlidir. Deri prick testinde alerjisi olduğundan şüphelenilen ilaçların konsantre edilmiş özü, hastanın koluna yahut sırtına damlalar biçiminde uygulanır. Akabinde lanset sayesinde damlaların cilde işlemesi sağlanır. 15 dakika beklendikten daha sonra damla uygulanan yerler kabarıp kızarıyorsa, bu alerji olduğunu gösterir. İlaç alerjilerinde hudutlu da olsa spesifik IgE kan analizleri bulunmaktadır. Gerektiğinde ilaç alerji deri testleri ile kan tetkikleri de teşhis koymada yardımcıdır.” Prof. Dr. Öztürk, ilaç alerjilerinde tedavinin, o ilacın çabucak bırakılması ve antialerjik ilaçların alerjik belirtiler kayboluncaya kadar kullanılması formunda uygulandığını belirterek kelamlarını noktaladı.
KAYNAK: İHA
PANDEMİDE ARTIŞA GEÇTİ
Kovid-19 salgını devrinde reçetesiz ilaç kullanması ve buna bağlı olarak ilaç alerjisinin arttığına dikkat çeken Prof. Dr. Sami Öztürk, “Pandemi periyodunda ağrı kesici, ateş düşürücü ilaçlar ile vitamin kullanması artmış durumdadır. Ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar ile bilhassa serumla damardan uygulanan B vitamini ilacına karşı alerjik tepkiler evvelki periyoda bakılırsa biraz daha artmıştır. Ağrı kesiciler ile kan sulandırıcı ilaçlar reçetesiz olarak sık kullanılmaya başlanmıştır. Bu ilaçlara karşı hassas şahıslarda alerjik tepkiler ve mide yakınmaları daha fazla görülebilmektedir” açıklamasında bulundu.
ALERJİ HERKESTE OLMAYABİLİR
İlaç alerjisinin, ilaçların istenmeyen tesirlerinden biri olduğunun altını çizen Prof. Dr. Sami Öztürk, “İlaç alerjileri, bağışıklık sistemi tarafınca geliştirilen çok hassaslık reaksiyonlarıdır. Bir ilaç birinci defa kullanıldığında bağışıklık sistemi evvel ilacı tanır, yinelayan kullanımlar daha sonrasında da birtakım hassas bireylerde alerjik tepki gelişebilir. Tıpkı ilaç bir şahısta alerjiye yol açarken öbür bir şahısta alerjik tepki oluşturmamaktadır” diye konuştu. İlaç alerjilerinin gelişmesinde kullanma sıklığı, kullanma formu, doz yüksekliği ve kişinin hassaslığının en değerli faktörler içinde başta geldiğini tabir eden Prof. Dr. Sami Öztürk, “Teorik olarak her ilacın alerjik tepki oluşturma potansiyeli vardır. Zira ilaçlar bağışıklık sistemi için yabancı maddelerdir” dedi.
BAYANLARDA DAHA YAYGIN
İlaç alerjisinin erkeklere oranla bayanlarda daha yaygın olduğunu söyleyen Prof. Dr. Öztürk, “İlaç alerjisi geliştirme riskini artıran esas faktörler içinde yaş, cinsiyet, genetik özellikler, erken yaşta sık viral enfeksiyon geçirme ve ilaçla ilgili kimi kimyasal özellikler bulunur. İlaç alerjisi tipik olarak daha hayli genç ve orta yaşlı erişkinlerde görülür, çocuklarda epeyce sık görülmez” diye konuştu.
VEFATA KADAR GİDEBİLİR
İlaç alerjisinin fazlaca farklı belirtilerinin olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Öztürk, şu ayrıntıları paylaştı: “İlaç alındıktan daha sonra dakikalar yahut saatler ortasında ortaya çıkan belirtiler deri döküntüsü, ürtiker, kaşıntı, nefes darlığı, hırıltılı teneffüs, burun akıntısı, gözlerde kaşınma ve sulanma, karın ağrısı olabilir. Anafilaksi, süratli başlangıçlı ve vefatla sonuçlanabilen önemli bir sistemik alerjik tepkidir. İlaç alerjilerinde en önemli tabloyu oluşturur. Saniyeler-dakikalar ortasında baş dönmesi, nefes darlığı tansiyon düşüklüğü, şuur kaybı ile vefata kadar giden bir klinik tabloya niye olabilir. Deri, ilaca bağlı alerjik tepkilerden en sık ve en bariz halde etkilenen organdır. Ciltte oluşan ilaç tepkilerinin en şiddetli biçimleri Stevens-Johnson Sendromu (SJS) ve Toksik epidermal nekrolizdir (TEN)”
BELİRTİ var ise İLAÇ KULLANIMI BIRAKILMALI
İlaç alerjisi düşünüldüğünde birinci yapılması gerekenin, o ilacı kullanmayı çabucak bırakmak ve bir doktora müracaat etmek olduğunu söz eden Prof. Dr. Öztürk, “İlaç kullanması daha sonrası oluşabilecek en ufak bir alerjik tepkide erken teşhis konulması ve tedavi edilmesi için ilacın bırakılarak hemen doktora gidilmesi gereklidir. Özelikle bu ilaç alerjisi tepkisinden daha sonra hangi ilaçların kullanılıp kullanılmayacağının tespit edilmesi için de doktora gidilmelidir. kimi vakit bir ilaca alerjik tepki, çapraz tepkiler niçiniyle birfazlaca ilacın kullanılmamasını gerektirmektedir. Ayrıyeten alerji yapan ilacın yeniden kullanılması halinde daha şiddetli alerjik tepkinin oluşabileceği de unutulmamalıdır” formunda konuştu.
TEST YERLERİ SONLU
İlaç alerjilerinde başta ilaç alerji deri testleri olmak üzere testlerin yerinin pek sonlu olduğunu belirten Prof. Dr. Öztürk, “kimi vakit cilt testleri hastanın ilaca karşı duyarlılaşmasına yol açabilir. Bu niçinle yalnızca tıbbi gereklilik halinde alerji uzmanları denetiminde yapılmalıdır. İlaç alerjilerinde birinci yapılması gereken, alerji daha sonrası bir alerji uzmanına danışmak ve tabip denetiminde ne yapılması gerektiğinin saptanarak uygulanmasıdır. Gereklilik halinde ilaç alerji testleri, alerji uzmanınca mümkün test yapmaya bağlı oluşabilecek alerjik tepkilere karşı gerekli müdahale tedbirleri alındıktan daha sonra, hastane ortamında uygulanmalıdır” tabirlerini kullandı.
ŞÜPHELENİLEN İLAÇLAR NOT ALINMALI
Alerji yaptığı bilinen yahut şüphelenilen ilaçların isminin bir kenara not edilerek doktora gidilmesinin, teşhis ve tedavi şekillenmesinde büyük yol gösterici olduğunu da kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Öztürk, “Teşhis için alerji deri testleri istenebilir. Tıpkı gün test yapılabilmesi için kullanılan alerji ve öksürük ilaçlarının bir hafta öncesinde bırakılmasında fayda vardır. Ayrıyeten hastanın daha evvel kullandığı tüm ilaçların ve alerji ile ilgili testler başta olmak üzere tüm dokümanların doktora getirilmesinde fayda vardır” açıklamasında bulundu.
AYRINTILI MUAYENE VE TEŞHİS GEREKİR
İlaç alerjisi teşhisinin koyulması için alerji uzmanı tarafınca ayrıntılı bir muayene ve teşhis için gereken kimi alerji testlerinin şayet olmazsa olmaz olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Öztürk, şunları söylemiş oldu: “İlaç alerjisi teşhisinde uygulanan deri prick testi, alerji yapan ilacı bulmaya yardımcıdır. Bu testin yanlışsız sonuç vermesi için tecrübeli bir alerji uzmanı yahut alerji hemşiresi tarafınca yapılması gerekir. Zira testi yapmaktan daha hayli yapılan bu testi gerçek yorumlamak kıymetlidir. Deri prick testinde alerjisi olduğundan şüphelenilen ilaçların konsantre edilmiş özü, hastanın koluna yahut sırtına damlalar biçiminde uygulanır. Akabinde lanset sayesinde damlaların cilde işlemesi sağlanır. 15 dakika beklendikten daha sonra damla uygulanan yerler kabarıp kızarıyorsa, bu alerji olduğunu gösterir. İlaç alerjilerinde hudutlu da olsa spesifik IgE kan analizleri bulunmaktadır. Gerektiğinde ilaç alerji deri testleri ile kan tetkikleri de teşhis koymada yardımcıdır.” Prof. Dr. Öztürk, ilaç alerjilerinde tedavinin, o ilacın çabucak bırakılması ve antialerjik ilaçların alerjik belirtiler kayboluncaya kadar kullanılması formunda uygulandığını belirterek kelamlarını noktaladı.
KAYNAK: İHA