Toplumsal Medya Düzenlemesinin Eksiksiz Tam Metni – 2022

ahmetbeyler

New member
NOT: Bu içerik Webtekno editörleri tarafınca rastgele editoryal müdahale yapılmaksızın, direkt ilgili düzenlemenin unsurlarını tek bir yerde toplamak gayesiyle yayınlanmıştır.

Aşağıdaki yasanın birinci 15 unsuru Haziran 2022 prestiji ile TBMM Adalet Kurulu’nda görüşülmüş ve kabul edilmiştir.

Konuya dair gelişmelere ve yorumlara aşağıdaki haberlerden ulaşabilirsiniz:


İçindekiler


Genel Gerekçe
Basın Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi
MADDE 1:
Gerekçe:
MADDE 2:
Gerekçe:
MADDE 3:
Gerekçe:
MADDE 4:
Gerekçe:
MADDE 5:
Gerekçe:
MADDE 6:
Gerekçe:
MADDE 7:
Gerekçe:
MADDE 8:
Gerekçe:
MADDE 9:
Gerekçe:
MADDE 10:
Gerekçe:
MADDE 11:
Gerekçe:
MADDE 12:
Gerekçe:
MADDE 13:
Gerekçe:
MADDE 14:
Gerekçe:
MADDE 15:
Gerekçe:
MADDE 16:
Gerekçe:
MADDE 17:
Gerekçe:
MADDE 18:
Gerekçe:
MADDE 19:
Gerekçe:
MADDE 20:
Gerekçe:
MADDE 21:
Gerekçe:
MADDE 22:
Gerekçe:
MADDE 23:
Gerekçe:
MADDE 24:
Gerekçe:
MADDE 25:
Gerekçe:
MADDE 26:
Gerekçe:
MADDE 27:
Gerekçe:
MADDE 28:
Gerekçe:
MADDE 29:
Gerekçe:
MADDE 30:
Gerekçe:
MADDE 31:
Gerekçe:
MADDE 32:
Gerekçe:
MADDE 33:
Gerekçe:
MADDE 34:
Gerekçe:
MADDE 35:
Gerekçe:
MADDE 36:
Gerekçe:
MADDE 37:
Gerekçe:
MADDE 38:
Gerekçe:
MADDE 39:
Gerekçe:
MADDE 40:
Gerekçe:


Genel Gerekçe



hızla gelişen teknolojinin kıymetli neticelerindan biri olan internet, öteki kitle irtibat araçlarını geride bırakırken; internet üzerinden geliştirilen ve her geçen gün artan kolay erişim ve bağlantı biçimleri, “sosyal medya” kavramını toplumsal hayatın merkezine taşımıştır. İnternet, haber ve bilgiye erişimi kolaylaştırdıkça ve hızlandırdıkça, buna bağlı olarak toplumsal medyanın kullanması da artmaktadır. Bu artış, yeni ve farklı bahisli toplumsal medya platformlarının oluşmasına ve insanların vaktinin büyük bir kısmını bu platformlarda geçirmesine niye olmaktadır.

Öyle ki, dijitalleşme ortamıyla irtibatlı olarak yeni toplumsal sorunların, kişilik bozukluklarının ya da ruhsal hastalıkların tartışıldığı bir dünyaya gerçek gidildiği, uzmanlarınca lisana getirilmektedir. Öbür taraftan dijital dünyanın insan ömründe ziyadesiyle tesirli olması ve toplumsal medya platformlarının bu derece çeşitlenmesi, şahısların gerek sosyolojik gerek türel biroldukça sorunla yahut şahsi haklarının ihlaliyle müsabakasını birlikteinde getirmiştir. Buna rağmen toplumsal ağ sağlayıcıların yahut dijital dünyanın art planında rol alan öbür aktörlerin, geniş çaplı kullanıcı sayıları ile kullanıcı datalarından yararlanarak elde ettikleri milyarlarca dolar gelire yahut özel bilgiye karşın, bireylerin haklarının korunması noktasında gereksinim duyulan önleyici ve gözetici sistemleri geliştirmedikleri ya da aktif önlemler almadıkları yahut kullanıcıların ve devletlerin haklı taleplerine direnç gösterdikleri gözlemlenmektedir.

İnternet ortamının; ulusal hudut tanımayan olgusu, süratli erişim ve geniş paylaşım kolaylığı sağlaması, dağınık, hayli değişkenli ve dinamik global ağ yapısı niçiniyle makûs niyetli kullanıcıların kimliklerini gizleyerek yasa dışı iş ve hareketlerini hayata geçirmesine fırsat tanıdığı artık bilinen bir gerçekliktir. ötürüsıyla, uydurma isim ve hesaplarla yasa dışı içerik oluşturup paylaşma, farklı siyasi kanıdaki şahıslara, rastgele bir alanda rakip olarak gördüklerine, farklı dinlere yahut milletlere yönelik küfür, iftira yahut hakaret etmek, karalamak ya da itibarsızlaştırmak, nefret ve ayrımcılığa taban oluşturmak emeliyle kullanıldığı durumlarda internet, düzenleme yapılması gerekli alan olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu durumda kişilik hakları ihlal edilen bireyler, anayasal garanti altında olan haklarının korunması noktasında devletten beklenti içine girmektedirler. Devletin bu alanda ki yükümlülüğü, temel hak ve özgürlüklerin korunacağı ve beraberinde söz özgürlüğünün de garanti altına alınacağı düzenleyici bir rol üstlenmesidir. Bunun kararında devletlerin vatandaşlarının temel hak ve özgürlüklerini hem öteki kullanıcılara birebir vakitte toplumsal medya platformlarına karşı müdafaası gerekmektedir. Hakikaten, hem Avrupa ülkeleri (Almanya, Fransa, İngiltere…) tıpkı vakitte Amerika Birleşik Devletleri, dijital dönüşümün global ölçekte ve toplumun tüm kısımlarında hissedilir hale gelmesi ile bir arada bu alanda yeni regülasyonlar yapmaktadırlar.

Avrupa Birliği “Digital Services Act/ Dijital Hizmetler Yasası” ile “Genel Bilgi Müdafaa Tüzüğünde” olduğu üzere bir daha öncü regülatör olarak gerekli adımları atmaktadır. Ülkemiz de, dijital dünyada vatandaşlarının karşılaştığı sıkıntıları, gerçek dünya da olduğu üzere çözebilmek ismine, kelam konusu başka ülke ve milletlerarası kuruluş düzenlemelerini de dikkate alarak gerekli adımları atmayı hedeflemektedir. Bu adımların yerinde, bilhassa tabir özgürlüğüne temas eden noktalarda, Avrupa însan Hakları Mukavelesinin 10 uncu hususunun birinci ve ikinci fıkralarında yer alan kararlar yer almaktadır. Anayasanın ilgili kararları ile tanınan ve muhafaza altına alınan temel hak ve özgürlükleri, Ülkemiz gerçek dünyada olduğu üzere, dijital dünyada da muhafazayı amaçlamaktadır. Belirtmek gerekir ki, dijital dünyada da insanların onur, onur ve saygınlığının, şahsi haklarının, özel hayatlarının dokunulmazlığının ve şahsi bilgilerinin korunması gerekmektedir.

Bu bağlamda, palavra haberi kasıtlı olarak üretme ve yayma aksiyonunun (dezenformasyon), birey ve toplum iradesini ipotek altına alan ve vatandaşların gerçek bilgiye ulaşma hakkını engelleyen önemli bir tehdit haline geldiği aşikârdır. Bu tehdit, bununla birlikte çeşitli özgürlükleri istismar etmek suretiyle başta tabir özgürlüğü ve haber alma özgürlüğü olmak üzere temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasını engellemeye yöneliktir.

Gelişen teknoloji ile birlikte dezenformasyonun vardığı nokta, temel hak ve özgürlükleri korumak ismine bu tehditle çaba etmeyi zarurî kılmıştır. Bu çerçevede mevzuatımızda ki mevcut düzenlemeleri yeni duruma uygun hale getirmeye yönelik ek düzenlemeler yapılması zaruriliği ortaya çıkmıştır.

Bilgiye bir tuşla ulaşabilme kolaylığı interneti öteki bağlantı araçlarının önüne geçirmiş, fakat haberleri bu türlü rahat ulaşılabilir hale getiren internet haber siteleri ve çalışanları, gazetelere ve gazetecilere tanınmış olan haklardan yararlanamamıştır. Bu durumu ortadan kaldırabilmek gayesiyle Teklifle internet haber siteleri 5187 sayılı Basın Kanunu ile 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kapsamına alınmış ve çalışanları yazılı medyada çalışan basın mensupları ile eşit koşullara sahip hale getirilmiştir. 5953 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle; internet haber sitelerinde fikir ve sanat işlerinde fiyat karşılığı çalışanlar da gazeteci tarifine dahil edilmiştir. Bu sayede söz özgürlüğü ve hakikat haber alma hakkının kuvvetlendirilmesi hedeflenmiştir.

Değişiklik Teklifiyle, internet haber siteleri vadeli yayın kapsamına alınarak, vadeli yayınlara misal biçimde beyanname verilmesi, cezai ve hukuksal sorumluluğu, düzeltme ve karşılık hakkı, tabi olacakları yargılama yöntemi ve beyannamelerin verileceği mercii düzenlenmiştir. İnternetin tabiatı ve dinamik yapısından kaynaklanabilecek sorunların giderilmesi gayesiyle bir içeriğin internette birinci kere sunulmaya başlandığı tarihin, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilmesi zarurî hale getirilerek bu içerikten doğacak sorumluluklar açısından tarih tespiti mümkün hale getirilmektedir. bu biçimdece basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararlarının süratli ve aktif bir biçimde bildirisinin sağlanması amaçlanmaktadır.

Ayrıca, 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunda, internet haber sitelerini de kapsayacak biçimde değişiklik yapılarak, resmi ilan ve reklamların bu mecralarda belli kurallar çerçevesinde yayınlanmasının sağlanması suretiyle halihazırda yazılı medya işletmelerine verilen resmi ilan ve reklamların, internet haber sitelerine de verilmesi öngörülmektedir. Bu kapsamda, özel kanunlardaki kararlar uyarınca gazetelerde yayınlatılması mecburî olan resmi ilanların, aktif ve verimli biçimde daha fazla muhataba ulaştırılması, şeffaflık ve rekabet ortamının sağlanması gayesiyle internet haber sitelerinde de yayınlanmasına imkan verilmekte, bu biçimdece bu siteler de resmi ilanların yayın mecrası olarak belirlenmektedir.

Diğer taraftan, 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Kabahatlerle Uğraş Edilmesi Hakkında Kanunda yapılan değişiklikler ile uygulamada karşılaşılan meselelerin giderilmesi maksadıyla içeriğin çıkarılması/erişimin engellenmesi kararlarının uygulama mercii noktasındaki tereddütlerin ortadan kaldırılması ve Erişim Sağlayıcıları Birliğinin misyon ve yetki alanının belirlenmesi öngörülmektedir. Çocukların, gençlerin ve ailenin internetin yasa dışı içerikleri hakkında bilinçlendirilmesi ve inançlı kullanması konusunda bilgilendirilmesi için Birliğe ek nazaranvler tevdi edilmektedir. Kişilik haklarının korunmasına yönelik olarak Birliğe yapılan müracaatlara ait yapılacak itirazlarda takip edilecek yargısal kontrol metodu konusunda düzenleme yapılmaktadır.

Gelişen teknoloji ile bir arada, internet ortamında işlenen suça husus yayınların içerik yahut yer sağlayıcısının belirlenmesinde yaşanan problemler niçiniyle içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi sonucu verilebilecek katalog hatalarda, yurt içi-yurt dışı ayrımı kaldırılmaktadır.

7253 sayılı Kanunla düzenlenen toplumsal ağ sağlayıcıların yükümlülük ve sorumluluklarına yönelik; muhataplık bağlantısının güçlendirilmesi, raporlama yükümlülüğünün kapsamının genişletilmesi, çocuklara yönelik uygulamalar konusunda ayrıştırılmış hizmet sunumunun sağlanması, yargı mercilerinin bilgi taleplerine müddetinde ve direkt yanıt verilmesi, kullanıcı haklarının korunması, kamu güvenliğini ve kamu sıhhatini etkileyen olağanüstü durumlarda kriz planı oluşturarak aktif tedbirler alınması üzere konularda Avrupa Birliğindeki regülasyonlara ait gelişmeler de göz önünde bulundurularak ek düzenlemeler yapılmaktadır.

Ayrıca, 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununda öngörülen değişikliklerle; şebekeler üstü (Över The Top (OTT) – İnternet Tabanlı) hizmetler tanımlanmaktadır. Türkiye’deki rastgele bir mevzuata tabi tutulmadan sunulan bu hizmetler, Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu (BTK) tarafınca yetkilendirilen ve misal hizmeti sunan işletmeciler açısından haksız rekabet oluşturduğu için BTK’ya bu hizmetlere ait gerekli düzenlemeleri yapma ve ilgili önlemleri alma konusunda yetki verilmektedir. bu biçimdelikle, BTK tarafınca yetkilendirilen işletmecilerin, ilgili mevzuat çerçevesinde kamu hizmetinin gereği üzere yürütülmesini teminen tüketici hakları, şahsi bilgilerin korunması, hizmet kalitesi, raporlama, mali yükümlülükler üzere kimi yükümlülüklere tabi tutulması amaçlanmaktadır.

Değişiklik Teklifiyle palavra haberin vardığı nokta ve tesirleri dikkate alınarak dezenformasyonla uğraş kapsamında bir taraftan idari önlemler güçlendirilirken öteki taraftan 5237 sayılı Kanunun “Kamu Barışına Karşı Suçlar” başlıklı beşinci kısmında “Halkı aldatıcı bilgiyi alenen yayma” başlığıyla müstakil bir hata ihdas edilmektedir. Bu doğrultuda, sadece halk içinde kaygı, panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu sistemi ve genel sıhhati ile ilgili gerçeğe muhalif bir bilginin, kamu barışını bozmaya elverişli biçimde alenen yayılması hata olarak düzenlenmektedir. bu biçimdelikle failde özel kast, gerçeğe alışılmamış bilgi de özel nitelik ve aksiyonda elverişlilik aranmaktadır.

Basın Kanunu ile Kimi Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi

MADDE 1:


9/6/2004 tarihindeki ve 5187 sayılı Basın Kanununun 1 inci hususunun birinci fıkrası aşağıdaki biçimde, ikinci fıkrasında yer alan “yayımını” ibaresi “yayımı ile internet haber sitelerini” halinde değiştirilmiş ve hususa aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Bu Kanunun gayesi, basın özgürlüğü ve bu özgürlüğün kullanması ile basın kartına ait metot ve temelleri belirlemektir.”

“Basın kartı düzenlenmesi bakımından basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon nazaranvlileri bu Kanun kapsamına dahildir.”

Gerekçe:

Maddeyle, yasal tabana kavuşturulmaları hedefiyle internet haber siteleri ile basın kartına ait konular 5187 sayılı Basın Kanununun kapsamına alınarak radyo, televizyon ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisinin, basın kartı düzenlenmesi bakımından müddetli yayın çalışanları üzere değerlendirileceği öngörülmüştür.

MADDE 2:

5187 sayılı Kanunun 2 nci unsurunun birinci fıkrasının (c) bendine “yayınlarını” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve internet haber sitelerini” ibaresi; (ı) bendine “karikatürü yapanı,” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “görsel yahut işitsel içerikleri kaydeden yahut düzenleyeni,” ibaresi ve fıkraya (1) bendinden daha sonra gelmek üzere aşağıdaki bentler eklenmiştir.

  • m) İnternet haber sitesi: İnternet ortamında, makul aralıklarla haber yahut yorum niteliğinde yazılı, görsel yahut işitsel içeriklerin sunumunu yapmak üzere kurulan ve işletilen vadeli yayını,
  • n) Basın kartı: Bu Kanunda belirtilen bireylere, Başkanlıkça verilen kimlik kartını,
  • o) Lider: Bağlantı Liderim,
  • ö) Başkanlık: Bağlantı Başkanlığını,
  • p) Kurul: Basın Kartı Kurulunu,
  • r) Medya mensubu: Radyo, televizyon ve periyodik yayınların basın-yayın faaliyeti yürüten çalışanlarını,
  • s) Enformasyon nazaranvlisi: Kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri Devlet enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu işçisini,”
Gerekçe:

5187 sayılı Kanunun 2 nci unsurunda, anılan Kanunun uygulanmasına yönelik birtakım kavramlar tanımlanmış olup, internet haber sitelerinin de Kanun kapsamına alınmasına yönelik olarak bu unsurun (c) bendinde tanımlanan vadeli yayın tarifine internet haber siteleri de eklenmekte ve bu biçimdece internet haber siteleri de vadeli yayın tarifi kapsamına alınmakta, (ı) bendi ile eser sahibinin tarifi genişletilmekte ve yeni eklenen (m) bendi ile de internet haber sitesinin tarifi yapılmaktadır. Bunun yanı sıra basın kartı, basın kartı verilecek medya mensupları ve enformasyon bakılırsavlileri, basın kartı düzenleyecek olan İrtibat Başkanlığı ve basın kartı müracaatlarını kıymetlendirecek olan Komite tanımlanarak hususa eklenmiştir.

MADDE 3:

5187 sayılı Kanunun 4 üncü hususuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“İnternet haber sitelerinde ayrıyeten, faaliyet gösterdiği iş yeri adresi, ticari unvanı, elektronik posta adresi, bağlantı telefonu ve elektronik tebligat adresi ile yer sağlayıcısının ismi ve adresi kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve irtibat başlığı altında bulundurulur.

İnternet haber sitelerinde bir içeriğin birinci sefer sunulmaya başlandığı tarih ile daha sonraki güncelleme tarihleri, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilir.”

Gerekçe:

Maddeyle, 5187 sayılı Kanunun 4 üncü hususuna eklenen üçüncü fıkrada; internet haber sitelerinin de hususta belirtilen mecburî ayrıntıları kendilerine ilişkin internet ortamında kullanıcıların ana sayfadan direkt ulaşabileceği biçimde ve irtibat başlığı altında bulundurmakla yükümlü olduğu belirtilmektedir.

Ayrıca eklenen öbür fıkra ile, internet haber sitelerinde bir içeriğin internette birinci defa sunulmaya başlandığı tarihin, her erişildiğinde değişmeyecek biçimde içeriğin üzerinde belirtilmesi zarurî hale getirilerek bu içerikten doğacak sorumluluklar açısından tarih tespiti mümkün hale getirilmektedir.

MADDE 4:

5187 sayılı Kanunun 7 nci hususunun birinci fıkrasında yer alan “yönetim yerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcılığına” ibaresi “Basın îlan Kurumuna” formunda, birinci ve dördüncü fıkralarda yer alan “Cumhuriyet Başsavcılığı” ibareleri “Basın îlan Kurumu” biçiminde değiştirilmiş, ikinci fıkrasına “türü” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve elektronik tebligat adresi” ibaresi eklenmiştir.

Gerekçe:

Maddeyle, 5187 sayılı Kanunun 7 nci unsurunun ikinci fıkrasında yapılan değişiklik ile beyannamede Tebligat Kanununun 7/A hususuna uygun elektronik tebligat adreslerinin bildirilmesi öngörülmektedir. Bu sayede basın duyurularının ve yargı organlarınca verilen yayın yasağı kararlarının süratli ve faal bir biçimde bildirisinin sağlanması amaçlanmaktadır.

Ayrıca yapılan bir öteki değişiklikle, vadeli yayınlara internet haber sitelerinin eklenmesiyle birlikte beyanname sayısı kıymetli ölçüde artacağından yargının iş yükünü azaltmak maksadıyla beyannamelerin Cumhuriyet Başsavcılıkları yerine Basın İlan Kurumuna verilmesi öngörülmüştür.

MADDE 5:

5187 sayılı Kanunun 8 inci hususunun birinci fıkrasında yer alan “Cumhuriyet Başsavcılığı” ibareleri “Basın îlan Kurumu” halinde değiştirilmiş, fıkraya “durdurulmasını” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “İstanbul” ibaresi ve unsura aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Birinci fıkrada düzenlenen yayım durdurma müeyyidesi internet haber siteleri bakımından uygulanmaz. İnternet haber sitesinin bu unsur kararına uymaması halinde. Basın İlan Kurumu iki hafta ortasında eksikliğin giderilmesini yahut gerçeğe alışılmamış ayrıntıların düzeltilmesini internet haber sitesinden ister. İstemin iki hafta ortasında yerine getirilmemesi durumunda, Basın îlan Kurumu internet haber sitesi vasfının kazanamadığının tespiti emeliyle İstanbul asliye ceza mahkemesine başvurur. Mahkeme en geç iki hafta ortasında sonucunı verir. Bu karara karşı itiraz yoluna başvurulabilir.

Başvurunun kabul edilmesi halinde internet haber siteleri için sağlanabilecek resmi ilan ve reklam ile çalışanlarının basın kartına ait hakları ortadan kalkar. İnternet haber sitesi için sağlanan hakların ortadan kaldırılması, bu Kanun ve/veya ilgili mevzuat uyarınca öngörülen yaptırımların uygulanmasına mani değildir.”

Gerekçe:

Maddeyle, 5187 sayılı Kanunun 8 inci unsurunda değişiklik yapılmaktadır. Unsurla, internet haber siteleri için yayın durdurma müeyyidesinin uygulanamayacağı belirlenmiş olup verilen müddet içerisinde eksikliklerin giderilmemesi ya da gerçeğe karşıt ayrıntıların düzeltilmemesi halinde öngörülen yol çerçevesinde haber sitesi vasfı kazanılmaması tespiti kuralı düzenlenmiştir. Bu karar ile internet haber sitesi vasfını kazanamayan haber sitesi müddetli yayın kapsamının haricinde bırakılmış olacaktır.

MADDE 6:

5187 sayılı Kanunun 10 uncu unsurunun başlığı “Teslim ve koruma yükümlülüğü” olarak değiştirilmiş ve hususa aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“İnternet haber sitesinde yayınlanan içerikler, gerektiğinde talep eden Cumhuriyet Başsavcılığına teslim edilmek üzere doğruluğu ve bütünlüğü sağlanmış biçimde iki yıl müddet ile koruma edilir.

Yargı mercileri tarafınca yayının soruşturma ve kovuşturma konusu olduğunun internet haber sitesine yazılı olarak bildirilmesi halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının bildirilmesine kadar soruşturma ve kovuşturma konusu yayın kaydının saklanması zaruridir.”

Gerekçe:

İnternet haber sitelerinin 5187 sayılı Kanun kapsamına alınmasıyla bir arada 10 uncu hususun başlığı “Teslim ve koruma yükümlülüğü” olarak değiştirilmektedir.

İnternet haber sitelerinin yayınladıkları içerikleri doğruluğu, bütünlüğü ve erişilebilirliği sağlanmış biçimde iki yıl müddet ile koruma etmeye ve gerektiğinde talep eden yetkili mercilere teslim etmeye mecbur olduğu öngörülmektedir.

Ayrıca, yayının rastgele bir biçimde soruşturma yahut kovuşturma konusu yapılması halinde, bu süreçlerin sonuçlandığının yetkili mercilerce ilgili internet haber sitesine bildirilmesine kadar soruşturma yahut kovuşturma konusu yayın kaydının saklanmasının mecburî olduğu düzenlenmektedir.

MADDE 7:

5187 sayılı Kanunun 14 üncü hususunun birinci fıkrasına aşağıdaki cümleler eklenmiştir.

“İnternet haber sitelerinde ise ziyan bakılırsan kişinin düzeltme ve karşılık yazısının; sorumlu müdür, hiç bir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç bir gün ortasında, ilgili yayının yer aldığı sayfa ve sütunlarda, URL ilişkisi sağlanmak suretiyle, birebir puntolarla ve birebir biçimde yayımlamak zorundadır. Yayın hakkında verilen erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin çıkarılması sonucunın uygulanması ya da internet haber sitesi tarafınca içeriğin zaten çıkarılması durumunda, düzeltme ve yanıt metni ilgili yayının yapıldığı internet haber sitesinin ana sayfasında bir hafta müddetle yayımlanır.”

Gerekçe:

Maddeyle, internet haber siteleri 5187 sayılı Kanunun 14 üncü unsuru kapsamına alınmaktadır. Bu doğrultuda, internet haber sitelerinde yanıt ve düzeltme hakları açık bir biçimde teminat altına alınmış ve içeriğin yayından çıkarılması ile erişimin engellenmesi durumlarında da düzeltme ve karşılık metninin bir hafta müddet ile yayınlanmaya devam edileceği belirtilmiştir.

MADDE 8:

5187 sayılı Kanunun 17 nci unsurunun başlığı “Teslim ve koruma yükümlülüğüne uymama’* halinde değiştirilmiş, birinci fıkrasında yer alan “basımcı,” ibaresi “basımcı ile teslim ve koruma yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu müdürü” biçiminde değiştirilmiştir.

Gerekçe:

5187 sayılı Kanunun 17 nci unsurunun başlığı “Teslim ve koruma yükümlülüğüne uymama” olarak değiştirilmekte ve birebir hususta yer alan basımcı ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ile teslim ve koruma yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet haber sitesi sorumlu müdürü” ibaresi eklenmektedir. bu biçimdece teslim ve koruma yükümlülüğüne uymayan internet haber siteleri için de müeyyide getirilmiş olmaktadır.

MADDE 9:

5187 sayılı Kanunun 26 ncı hususunun birinci fıkrasına “Basılmış eserler” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “veya internet haber siteleri” ibaresi, “günlük periyodik yayınlar” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve internet haber siteleri”, ikinci fıkrasına “teslim edildiği tarihten” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “, internet haber siteleri için ise habere ait kabahat ihbarının yapıldığı tarihten” ibaresi eklenmiş ve ikinci fıkranın üçüncü cümlesi aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir. “Ancak bu mühletler, Türk Ceza Kanununun dava zamanaşımına ait hususunda öngörülen müddetlerin yarısını aşamaz ve bu mühlet sonunda yayının yenilenmesi hali ile cürmün temadi ettiğinin belirlendiği hallerde, dava zamanaşımı mühleti tam olarak uygulanır.”

Gerekçe:

5187 sayılı Kanunun 26 ncı unsurunda, günlük müddetli yayınlar ve başka basılmış eserler istikametinden dava açma müddetleri ve bu müddetlerin ne vakit başlayacağına ait kararlar bulunmakta olup internet haber siteleri de bu husus kapsamına alınmak suretiyle belirsizlik giderilmektedir.

MADDE 10:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek unsur eklenmiştir.

Basın kartı başvurusu, niteliği ve türleri

EK HUSUS 1: Basın kartı başvurusu Başkanlığa yapılır.

Basın kartı, resmi nitelikte bir kimlik dokümanıdır.

Basın kartı cinsleri aşağıda sayılanlardan ibarettir:

  • a) bakılırsave bağlı basın kartı: Bir medya kuruluşuna bağlı olarak çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarına ve enformasyon gorevlilerine verilen basın kartını,
  • b) Müddetli basın kartı: bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
  • c) Süreksiz basın kartı: bakılırsav alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber maksatlı gelen yabancı medya mensuplarına verilen basın kartını,
  • ç) Özgür basın kartı: Süreksiz bir müddetyle çalışmayan medya mensuplarına verilen basın kartını, d) Daima basın kartı: En az on sekiz yıl mesleksel hizmeti bulunan medya mensupları ve enformasyon nazaranvlilerine ömür uzunluğu verilen basın kartını söz eder.”
Gerekçe:

Ek 1 inci unsurla, basın kartı müracaatının 14 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde düzenlenen nazaranvine uygun bir biçimde İrtibat Başkanlığına yapılacağı ve basın özgürlüğünü güçlendirmek emeliyle basın kartının resmi nitelikte bir kimlik dokümanı olduğu vurgulanarak basın kartı tiplerinin neler olduğu düzenlenmiştir.

MADDE 11:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek husus eklenmiştir.

Basın kartı alabilecek kişiler

EK UNSUR 2: Basın kartı;

  • a) Türkiye’de faaliyet gösteren medya kuruluşlarının Türk vatandaşı medya mensuplarına,
  • b) Periyodik yayınların sahiplerine yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerine,
  • c) Medya kuruluşları ismine hareket eden ve misyon alanı Türkiye’yi kapsayan yabancı medya mensupları ile misyon alanı Türkiye’yi kapsamamakla birlikte süreksiz bir müddetyle Türkiye’ye haber hedefli gelen yabancı medya mensuplarına,
  • ç) Yurt haricinde yayın yapan medya kuruluşlarının, Türk vatandaşı sahiplerine ve çalışanlarına, d) Yurt haricinde hür gazetecilik yapan Türk vatandaşı medya mensuplarına,
  • e) Medya alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşlarında ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu çalışanına,
  • f) Medya alanında faaliyet göstermeleri kaidesiyle, sendikalar ile kamu faydasına faaliyette bulunduğu Cumhurbaşkanı sonucuyla tespit edilen dernek ve vakıfların yöneticilerine, verilebilir.”
  • MADDE 12- 5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek unsur eklenmiştir.
Basın kartı alabilecek bireylerde aranan şartlar

EK HUSUS 3: Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için;

  • a) 18 yaşını bitirmiş olması,
  • b) En az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması,
  • c) Kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması,
  • ç) 26/9/2004 tarihindeki ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü hususunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir cürümden dolayı 5 yıl yahut daha fazla mühletle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, inancı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, cürüm uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikâp, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, hatadan kaynaklanan malvarlığı kıymetlerini aklama cürümleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı kabahatler, kamu barışına karşı cürümler, Anayasal tertibe ve bu sistemin işleyişine karşı cürümler, ulusal savunmaya karşı kabahatler, devlet sırlarına karşı hatalar ve casusluk hatalarından karar giymemiş olması,
  • d) 12/4/1991 tarihindeki ve 3713 sayılı Terörle Uğraş Kanununun 3 üncü unsurunda sayılan terör kabahatleri ile 4 üncü unsurunda sayılan terör gayesi ile işlenen hatalardan yahut 6 ncı unsurda belirtilen hatalar ile 7/2/2013 tarihindeki ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü unsuru uyarınca karar giymemiş olması,
  • e) Bu Kanunun 25 inci hususunun ikinci fıkrasında yer alan hatalardan karar giymemiş olması,
  • f) 13/6/1952 tarihindeki ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayıcı sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren bir aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması,
  • g) Medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması, kaidedir.
Basın kartı talep eden periyodik yayın sahipleri yahut hukuksal kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde birinci fıkranın (f) ve (g) bentlerinde belirtilen kurallar aranmaz.

Sürekli ve özgür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu aracılığıyla vazifeye bağlı basın kartı talep edenlerde birinci fıkranın (f) bendinde belirtilen kaide aranmaz.”

Gerekçe:

Ek 2 nci hususla, yargı kararları doğrultusunda basın kartının basın ve söz özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartının kimlere verileceğinin kanunla düzenlenmesi öngörülmüştür.

MADDE 12:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek husus eklenmiştir.

Basın kartı alabilecek şahıslarda aranan şartlar

EK UNSUR 3: Basın kartı talep edenlerin müracaatta bulunabilmeleri için;

  • a) 18 yaşını bitirmiş olması,
  • b) En az lise yahut dengi bir eğitim kurumundan mezun olması,
  • c) Kısıtlı yahut kamu hizmetlerinden yasaklı olmaması,
  • ç) 26/9/2004 tarihindeki ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü unsurunda belirtilen mühletler geçmiş olsa bile; taammüden işlenen bir cürümden dolayı 5 yıl yahut daha fazla müddetle mahpus cezasına ya da şantaj, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, itimadı berbata kullanma, palavra tanıklık, palavra yere yemin, iftira, hata uydurma, müstehcenlik, fuhuş, hileli iflas, zimmet, irtikâp, rüşvet, kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, cürümden kaynaklanan malvarlığı bedellerini aklama kabahatleri ile cinsel dokunulmazlığa karşı cürümler, kamu barışına karşı kabahatler, Anayasal sisteme ve bu tertibin işleyişine karşı kabahatler, ulusal savunmaya karşı hatalar, devlet sırlarına karşı cürümler ve casusluk cürümlerinden karar giymemiş olması,
  • d) 12/4/1991 tarihindeki ve 3713 sayılı Terörle Çaba Kanununun 3 üncü unsurunda sayılan terör kabahatleri ile 4 üncü unsurunda sayılan terör gayesi ile işlenen hatalardan yahut 6 ncı hususta belirtilen hatalar ile 7/2/2013 tarihindeki ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun 4 üncü unsuru uyarınca karar giymemiş olması,
  • e) Bu Kanunun 25 inci hususunun ikinci fıkrasında yer alan kabahatlerden karar giymemiş olması,
  • f) 13/6/1952 tarihindeki ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun kararlarına uygun mukavele yapmış olması ve zorlayan sebepler haricinde işten ayrıldığı tarihten itibaren bir aydan fazla olmamak üzere orta vermeden çalışması,
  • g) Medya faaliyeti haricinde ticari faaliyette bulunmaması, koşuldur.
Basın kartı talep eden vadeli yayın sahipleri yahut hükmî kişi temsilcileri ile radyo ve televizyonların idare konseyi liderlerinde, kamu kurum ve kuruluşlarında basın kartı alabilecek çalışanlarda ve yabancı basın-yayın kuruluşlarında çalışan Türk vatandaşı medya mensuplarından basın kartı talep edenlerde birinci fıkranın (f) ve (g) bentlerinde belirtilen kurallar aranmaz.

Sürekli ve hür basın kartı talep edenler ile Türkiye Radyo Televizyon Kurumu aracılığıyla bakılırsave bağlı basın kartı talep edenlerde birinci fıkranın (f) bendinde belirtilen kural aranmaz.”

Gerekçe:

Ek 3 üncü hususla, yargı kararları doğrultusunda basın kartının basın ve tabir özgürlüğüyle ilişkilendirilmesi sebebiyle basın kartı verilecek şahıslarda aranacak koşulların kanunla düzenlenmesi öngörülmüştür.

MADDE 13:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek husus eklenmiştir.

“Basın kartı alabilecek yabancı medya mensuplarında aranan şartlar

EK HUSUS 4: Basın kartı talep eden yabancı medya mensuplarına;

  • a) Medya kuruluşu tarafınca gorevlendirildiklerini belgelendirmeleri,
  • b) Türkiye’de çalışma müsaadelerinin olması,
  • c) Bağlı bulundukları kuruluşun yönetim merkezinin bulunduğu ülkenin Türkiye’deki büyükelçilik, elçilik yahut konsolosluklarından aldıkları takdim mektubunu ibraz etmeleri, halinde, karşılıklılık aslı da gözetilerek Başkanlıkça basın kartı verilebilir.
31/5/2006 tarih ve 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunun 4 üncü unsurunun birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olmayan ve süreksiz basın kartı talep edenler hakkında da Çalışma vc Toplumsal Güvenlik Bakanlığı tarafınca 28/7/2016 tarih ve 6735 sayılı Milletlerarası İşgücü Kanunu uyarınca düzenlenen çalışma müsaadesi ile yabancı asıllı işçi çalıştırılabilir. Bu kapsamda yapılacak çalışma müsaadesi müracaatları 6735 sayılı Kanunun 16 nci unsuru çerçevesinde istisnai olarak kıymetlendirilir ve bunların Türkiye’nin taraf olduğu toplumsal güvenlik kontratları kararları gizli kalmak kaydıyla toplumsal güvenlik mevzuatından kaynaklanan yükümlülükler yasal müddeti ortasında yerine getirilir.”

Gerekçe:

Ek 4 üncü hususla, yabancı medya mensuplarının basın kartını hangi kurallarda alacağı düzenlenerek, basın kartı alım süreçlerinde karşılıklılık aslının da gözetileceği karar altına alınmıştır.

MADDE 14:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek unsur eklenmiştir.

“Basın Kartı Komisyonu

EK HUSUS 5- Kurul;

  • a) Başkanlığı temsilen iki üye,
  • b) Basın-yayın meslek kuruluşlarının birleşerek oluşturdukları üst kuruluşlar hariç olmak üzere; vadeli yayın organlarının sahip ve/veya çalışanlarınca kurulan basın-yayın meslek kuruluşlarından basın kartı sahibi en çok üyesi bulunan meslek kuruluşu tarafınca belirlenecek bir üye,
  • c) Basın-yayın meslek kuruluşlarının birleşerek oluşturdukları üst kuruluşlar hariç olmak üzere; İstanbul, Ankara ve İzmir haricindeki vilayetlerde konseyi basın-yayın meslek kuruluşlarının sahip ve/veya çalışanları tarafınca kurulmuş basın-yayın meslek kuruluşlarından en çok basın kartı sahibi üyesi bulunan meslek kuruluşu tarafınca belirlenecek bir üye,
  • ç) Daima nitelikte basın kartı sahipleri içinden Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
  • d) Basın- yayın meslek kuruluşlarının birleşerek oluşturdukları üst kuruluşlar hariç olmak üzere, ulusal seviyede yayın yapan radyo ve/veya televizyonların idare şurası liderleri ve/veya gazeteci çalışanlarınca kurulmuş olan basın-yayın meslek kuruluşlarından en çok üyesi bulunan meslek kuruluşu tarafınca belirlenecek bir üye,
  • e) bakılırsave bağlı basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek bir üye,
  • f) emekçi sendikası formunda faaliyet gösteren sendikalardan basın kartı sahibi üyesi en çok olan sendika tarafınca belirlenecek bir üye,
  • g) İrtibat Fakültesi dekanları yahut basın kartı sahibi gazeteciler içinden Başkanlıkça belirlenecek bir üye, olmak üzere, toplam dokuz üyeden oluşur.
Üyelerin bakılırsav mühleti iki yıldır. Müddeti dolan üyeler bir daha seçilebilir.

Komisyon, müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağına karar verir. Komitenin kararları, Lider tarafınca onaylandıktan daha sonra uygulanır.”

Gerekçe:

Ek 5 inci hususla, basın kartı müracaatlarını kıymetlendirecek Kurulun kimlerden teşekkül edeceği, üye sayısı, nazaranv müddeti ile Komitenin müracaat sahibinin niteliklerini, mesleksel çalışmalarını, yapıtlarını, mükafatlarını kıymetlendirerek basın kartı taşıyıp taşımayacağını takdir edeceği düzenlenmiştir.

MADDE 15:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek husus eklenmiştir.

“Basın kartının iptal edileceği haller

EK HUSUS 6: Basın kartı sahibinin, ek 3 üncü hususta yer alan niteliklere sahip olmadığının yahut bu nitelikleri daha sonradan kaybettiğinin anlaşılması halinde basın kartı Başkanlıkça iptal edilir.

Basın kartı sahibinin, 195 sayılı Basın îlân Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 49 uncu hususuna nazaran belirlenen basın ahlâk asıllarına ters davranışlarda bulunması halinde Kurul sonucuyla basın kartı iptal edilir.”

Gerekçe:

Ek 6 ncı unsurun birinci fıkrasıyla basın kartı sahibinin sahip olması gereken nitelikleri kaybettiğinin anlaşılması halinde bu durumda Komite değerlendirmesine gerek kalmadığından basın kartının Başkanlıkça iptal edilmesi öngörülmüştür.

Ek 6 ncı hususun ikinci fıkrasıyla ise yargı kararları doğrultusunda türel bellilik ve öngörülebilirlik prensipleri dikkate alınarak basın kartı sahibinin basın ahlâk temellerine muhalif faaliyet ve davranışlarda bulunması halinde basın kartlarının Komite sonucuyla iptal edileceği öngörülmüştür.

MADDE 16:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek husus eklenmiştir.

‘‘Basın kartının iptalinin neticeleri

EK UNSUR 7: Basın kartının;

  • a) Ek 6 ncı hususun birinci fıkrası uyarınca iptali halinde, kart almaya mani durum ortadan kalksa dahi iptal tarihinden itibaren bir yıl,
  • b) Ek 6 ncı unsurun ikinci fıkrası uyarınca iptali halinde, iptal tarihinden itibaren beş yıl geçmedikçe bir daha basın kartı verilmez.
Birinci fıkra belirtilen müddetler iptal edilen basın kartının iade edildiği tarihten itibaren işlemeye başlar.

Bu Kanunun ek 3 üncü unsurunun birinci fıkrasının (ç), (d) ve (e) bentlerine karşıt duruma düşenlere, 25/5/2005 tarihindeki ve 5352 sayılı İsimli Sicil Kanununun 12 nci ve/veya 13/A unsurları uyarınca süreç tesis edildiği belirlenmedikçe basın kartı verilmez.”

Gerekçe:

Ek 7 nci hususla basın kartı sahibinin gerekli nitelikleri kaybettiğinin anlaşılması sonucunda basın kartının iptal edilmesi halinde iptal tarihinden itibaren bir yıl; basın ahlâk asıllarına alışılmamış faaliyet ve davranışlarda bulunması sonucunda iptal edilmesi halinde ise beş yıl müddet boyunca bir daha basın kartı düzenlenemeyeceği karar altına alınmıştır. Son fıkrada ise isimli sicil kaydında basın kartı verilmesine mahzur bir kabahatten mahkumiyeti bulunan bireylere bu mahkumiyetler isimli sicil kaydından silinmedikçe yahut yasaklanmış hakların geri verilmesine karar verilmedikçe basın kartı düzenlenmeyeceği vurgulanmıştır.

MADDE 17:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki ek unsur eklenmiştir.

“Yönetmelik

EK UNSUR 8: Başkanlıkça düzenlenecek olan basın kartlarının formu, medya kuruluşlarında aranacak kurallar, kontenjanlar, Kurul üyelerinin belirlenmesi, çalışma ve karar alma tarzları, müracaat cinsleri ile müracaatta istenilecek evraklar Başkanlık tarafınca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”

Gerekçe:

Ek 8 inci unsurla, basın kartlarının biçimi, medya kuruluşlarında aranacak kurallar, kontenjanlar, Kurul üyelerinin belirlenmesi, çalışma ve karar alma yolları, müracaat çeşitleri ile müracaatta istenilecek dokümanlar Başkanlık tarafınca çıkarılacak yönetmelikle düzenleneceği öngörülmüştür.

MADDE 18:

5187 sayılı Kanuna aşağıdaki süreksiz unsur eklenmiştir.

“GEÇİCİ UNSUR 4: Bu hususun yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel faaliyet gösteren internet haber siteleri, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay ortasında bu Kanunda öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadır.

Bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel yayımlanmakta olan vadeli yayınlarla ilgili olarak Cumhuriyet Başsavcılıklarında bulunan kayıtlar, Basın İlan Kurumuna üç ay ortasında devredilir.

Bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihtilk evvel adabınca verilmiş olan basın kartları ek 3 üncü unsurda yer alan koşulları taşımaları kaydıyla geçerliliğini müdafaaya devam eder.”

Gerekçe:

Geçici unsur 4 ile 5187 sayılı Kanunda yapılan değişikliklerle ilgili tarafların ahenk sağlaması için üç aylık mühlet öngörülmüştür ve Cumhuriyet Başsavcılıklarında bulunan kayıtların, bu mevzuda bakılırsav yapan Basın İlan Kurumuna verilmesi düzenlenmiştir. Ayrıyeten unsurla bu maddeyi ihdas eden Kanunun yayıma girdiği tarihtilk evvelki basın kartı yönetmelikleri gereği verilen basın kartı sahiplerinin kazanılmış haklarını korumak hedefiyle düzenleme yapılmaktadır.

MADDE 19:

2/1/1961 tarihindeki ve 195 sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun 5 inci hususunun birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki biçimde, fıkranın (b) bendinde yer alan “12” ibaresi “14” formunda, fıkranın (c) bendinde yer alan “Ege Üniversiteleri” ibaresi “Dokuz Eylül Üniversiteleri” biçiminde, bentte yer alan “Ankara Üniversiteleri” ibaresi “Ankara Üniversitesi” formunda, bentte yer alan “olmak üzere toplam olarak 12 temsilci” ibaresi “Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumundan 1, Radyo ve Televizyon Üst Konseyinden 1 olmak üzere toplam olarak 14 temsilci” biçiminde ve fıkrada yer alan “36” ibaresi “42” halinde değiştirilmiş, ikinci fıkrasına birinci cümlesinden daha sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiş, dördüncü fıkrasında yer alan “Basın-Yayın Genel Müdürlüğünde kayıtlı tüm” ibaresi “resmi ilan yayınlayan” halinde, “Basın-Yayın Genel Müdürlüğünün” ibaresi “Genel Müdürlüğün” formunda değiştirilmiştir.

“a) Kurumun yönetimine katılmayı kabul eden gazete ve mecmua sahiplerinin kendi ortalarında seçecekleri; satışı 100 binin üzerinde olanlardan 1, satışı 99.999-50 bin içinde olanlardan 1, satışı 49.999 – 10 bin içinde olanlardan 1, satışı 10 binin altında olanlardan 1, resmi ilan yayınlayan internet haber sitesi sahiplerinin kendi ortalarından seçecekleri 2, İstanbul, Ankara, İzmir haricinde kalan ve resmi ilan yayınlayan Anadolu gazete sahiplerinden 3, en epey üyeye sahip gazeteciler sendikasından 2, İstanbul, Ankara ve İzmir’deki en çok basın kartlı üyeye sahip gazeteci derneklerinden 1 ’er olmak üzere toplam olarak 14 temsilci,”

“Yeni üyeler belirlenene kadar mevcut üyelerin misyonları devam eder.”

Gerekçe:

Maddede yapılan değişiklikle, 195 sayılı Kanunun 5 inci hususunda yer alan 36 kişilik Basın îlan Kurumu Genel Şurasına, resmi ilan yayınlayacak internet haber sitelerinden 2, Cumhurbaşkanınca belirlenecek 2, Radyo, Televizyon ve internet siteleriyle ilgili süreçler gerçekleştiren BTK ve RTÜK’ten 2 temsilci eklenmektedir. bu türlü Kurum Genel Konseyi üye sayısı 42’ye çıkmaktadır.

Maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan birinci ‘Ege’ ibaresi, büyük bir coğrafik bölgeyi tabir etmesi ve bölgedeki hangi üniversiteden Genel Heyete temsilci alınacağına yönelik muhtemel yorum farklarının önüne geçmek gayesiyle ‘Dokuz Eylül’ olarak değiştirilmektedir. Ayrıyeten hususa Kurum İdare Konseyinin, Genel Konseyin yeni temsilcilerinin seçilememesi halinde mevcut üyelerin nazaranvlerinin devam edeceğine yönelik cümle eklenmektedir. Kurumun ülke genelinde bakılırsavli olmasıyla tüm Anadolu gazetelerinin kayıtları Basın İlan Kurumunda tutulduğundan Anadolu gazete sahipleri temsilcileri seçiminin Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığı yerine Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü tarafınca düzenlenmesi amaçlanmaktadır.

MADDE 20:

195 sayılı Kanunun 37 nci unsurunun başlığı “Gazete ve internet haber sitelerinin listesi:” biçiminde ve birinci fıkrası aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.

“Kurum Genel Müdürlüğü, her ayın sonunda resmi ilan ve reklam verilebilecek olan mevkuteler ile internet haber sitelerinin isimlerini ve vasıflarını ihtiva eden birer listeyi, Kurumun internet siteleri üzerinden duyurur.”

Gerekçe:

Resmi ilan ve reklam verilebilecek internet haber sitelerinin de Kurumun internet siteleri üzerinden kamuoyuna duyurulması hedefiyle 195 sayılı Kanunun 37 nci unsurunun başlığı ve birinci fıkrası değiştirilmiştir.

MADDE 21:

195 sayılı Kanunun 45 inci hususundan daha sonra gelmek üzere “Üçüncü Kısım” ve Kısma bağlı biçimde “İnternet Haber Sitelerinde Yayınlanacak Resmi İlan ve Reklamlar” ana başlığı ve aşağıdaki husus eklenmiştir.

“Kapsam ve asıllar:

MADDE 45/A- Resmi Gazetede yayımlananlar hariç olmak üzere; Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve yönetmelikler uyarınca yayınlatılması mecburi olan resmi ilanlar ile 29 uncu hususun (b) fıkrasında anılan daire ve teşekküller, kanun yahut Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan sair kuruluşlar yahut bunların iştiraklerinin internet haber sitelerinde yayınlatacakları ilan ve reklamlar lakin Basın îlan Kurumu aracılığı ile yayınlanır.

Kurum aracılığıyla yayınlanan ilan ve reklamların, kopyalanması, yayınlanması, yayınlattırılması ve ticari faaliyete mevzu edilmesi Kurumun vereceği müsaadeye bağlıdır. Bu fıkra kararlarının uygulanmasına ait metot ve asıllar Genel Şura tarafınca belirlenir.

Kanun, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ve yönetmeliklere bakılırsa, Cumhurbaşkanlığına bağlı kurum ve kuruluşlar ile Bakanlıklar, bağlı, ilgili yahut alakalı kurum ve kuruluşlar ile başka kurum ve kuruluşların kendi internet sitesinde yayını mecburî olan ilanlarının ayrıyeten Basın İlan Kurumu îlan Portalında yayınlatılması zaruridir. Bu ilanların Basın İlan Kurumu îlan Portalındaki yayınından fiyat alınmaz.”

Gerekçe:

Maddeyle, 195 sayılı Kanunun 45 inci unsurundan daha sonra gelmek üzere Üçüncü Kısmına “İnternet Haber Sitelerinde Yayınlanacak Resmi İlan ve Reklamlar” üst başlıklı “Üçüncü Kısım” ek edilerek, “Kapsam ve esaslar” başlıklı 45/A hususu ihdas edilmektedir. bu biçimdelikle internet haber sitelerinde resmi ilan ve reklamların Basın İlan Kurumu aracılığıyla yayınlatılabilmesine imkan sağlanması, Kurum aracılığıyla yayınlanan ilanların kopyalanması yahut ticari faaliyete bahis edilmesi durumlarına dair tarz ve asılların tespit edilmesi için Genel Şuraya yetki verilmesi, kamuya ilişkin ilanlara vatandaşların tek merkezden basitçe ulaşabilmesi ve Basın İlan Kurumu İlan Portalına türel statü kazandırılması amaçlanmaktadır.

MADDE 22:

195 sayılı Kanunun 49 uncu unsurunun birinci fıkrasında yer alan “gazete ve dergilerle” ibaresi “gazete, mecmua ve internet haber siteleri ile” biçiminde, fıkranın (a) bendinde yer alan “dergiye” ibaresi “dergi ya da internet haber sitesine” biçiminde ve (b) bendinin ikinci paragrafı aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.

“(a) ve (b) bentlerinde yazılı hallerde, İdare Heyeti sonucuna karşı, sonucun bildirisinden itibaren on gün ortasında Kurum Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki en yüksek dereceli Asliye Hukuk Hakimliğine itiraz edilebilir. Kelam konusu itirazlarda sıradan yargılama yordamı uygulanır. Bu yargılama sonucunda verilecek karar mutlaktır.”

İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yaymlatılması bakılırsavi Basın îlan Kurumuna verildiğinden, 195 sayılı Kanunun 49 uncu unsuruna bakılırsa gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanması gayesiyle hususta yer alan gazete ve mecmua ibarelerinden daha sonra gelmek üzere internet haber siteleri ibareleri eklenmiştir.

Ayrıca müeyyide uygulanan gazete, mecmua ve internet haber sitelerinin başvuracağı yargı mercii konusunda tereddütlerin giderilmesi hedefiyle başvurulacak mahkeme yeri, Kurum Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki en yüksek dereceli asliye hukuk hakimliği olarak değiştirilmiş, on beş gün olan mahkemenin karar verme mühleti kaldırılarak mevzuya ait sıradan yargılama adabı getirilmiştir.

Gerekçe:

İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yaymlatılması bakılırsavi Basın îlan Kurumuna verildiğinden, 195 sayılı Kanunun 49 uncu unsuruna göre gazete ve mecmualar için uygulanan müeyyidelerin internet haber sitelerine de uygulanması maksadıyla hususta yer alan gazete ve mecmua ibarelerinden daha sonra gelmek üzere internet haber siteleri ibareleri eklenmiştir.

Ayrıca müeyyide uygulanan gazete, mecmua ve internet haber sitelerinin başvuracağı yargı mercii konusunda tereddütlerin giderilmesi maksadıyla başvurulacak mahkeme yeri, Kurum Genel Müdürlüğünün bulunduğu yerdeki en yüksek dereceli asliye hukuk hakimliği olarak değiştirilmiş, on beş gün olan mahkemenin karar verme müddeti kaldırılarak mevzuya ait sıradan yargılama metodu getirilmiştir.

MADDE 23:

195 sayılı Kanuna aşağıdaki süreksiz husus eklenmiştir.

“İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların sorumlulukları:

GEÇİCÎ UNSUR 9: İnternet haber sitelerinde resmi ilan ve reklam yayınlayacakların taşıması gereken vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayma ait yordam ve asıllar bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Kurum Genel Şurası tarafınca altı ay ortasında çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”

Gerekçe:

Resmi ilan ve reklam yayınlayacak internet haber sitelerinin taşıması gereken vasıflar ve yerine getirmesi gereken sorumluluklar ile yayma ait adap ve asılların Basın İlan Kurumu Genel Konseyi tarafınca altı ay ortasında çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenmesi emeliyle 195 sayılı Kanuna süreksiz 9’uncu unsur eklenmektedir.

MADDE 24:

31/5/2006 tarihindeki ve 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunun 40 inci hususunun ikinci fıkrasında yer alan tablonun 16 ncı sırasında yer alan “14 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine” ibaresi “9/6/2004 tarihindeki ve 5187 sayılı Basın Kanununa” halinde, tablonun 17 nci sırasında yer alan “Basın Kartı Yönetmeliğine” ibaresi “5187 sayılı Basın Kanununa” biçiminde değiştirilmiştir.

Gerekçe:

Basın kartına ait konuların Basın Kanunu içerisinde düzenlenmesi öngörüldüğünden 5510 sayılı Kanunda ahenk düzenlemesi yapılmaktadır.

MADDE 25:

9/6/1932 tarihindeki ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 114 üncü hususunun ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “Elektronik satış portalında” ibaresi “ Elektronik satış portah ve Basın îlan Kurumu İlan Portalında” biçiminde, üçüncü fıkrası aşağıdaki biçimde değiştirilmiş, unsura üçüncü fıkradan daha sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiş, mevcut dördüncü fıkrasının birinci cümlesine “Gazete” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “veya internet haber sitesi” ibaresi eklenmiş, mevcut beşinci fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.

“Gazete ve internet haber sitesi ilanları Basın İlan Kurumu aracılığıyla aşağıda belirtilen adapta yapılır.”

“Toplam muhammen bedeli beşyüzbin Türk Lirasına kadar olan satışlar için gazete yahut internet haber sitesi ile ilan yapılıp yapılmayacağına icra dairesince alakadarların menfaatleri dikkate alınarak karar verilir. Fakat;

  • 1. Toplam muhammen bedeli beşyüzbin Türk Lirasının üzerinde ve iki milyon Türk Lirasının altında olanlar, satışın yapılacağı yerde yayınlanan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir lokal gazete yahut bir internet haber sitesinde ilan edilir. Satışın yapılacağı yerde resmi ilan yayınlama hakkını haiz mahallî gazete yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ilan, icra dairesinin belirleyeceği tıpkı vilayet mülki hudutları içerisinde bulunan öteki bir yayın yerinde resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir lokal gazete yahut bir internet haber sitesi aracılığıyla duyurulur.
  • 2. Toplam muhammen bedeli iki milyon Türk Lirası ve üzerinde olanlar ise bir internet haber sitesinde yahut yurt genelinde dağıtılıp satışa sunulan ve ilan talebi tarihinde günlük fiili satışı elli bin adedin üzerinde olan resmi ilan yayınlama hakkını haiz bir gazetede yayınlatılır.
  • 3. Gazete yahut internet haber sitesinde yayınlanacak ilanlar eş vakitli olarak Basın İlan Kurumu îlan Portalında da duyurulur.
  • 4. Bu husus kapsamında Basın îlan Kurumu îlan Portalında yayınlanacak ilanlardan fiyat alınmaz.
  • 5. Bu fıkrada yer alan mali limitler bundan evvelki yılın Aralık ayındaki yıllık Üretici Fiyat Endeksi temel alınarak Adalet Bakanlığı tarafınca güncellenir ve her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere birebir tarihe kadar Resmi Gazete’de ilan edilir. Kelamı edilen mali limitler olağanüstü hallerde bir daha Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Cumhurbaşkanı sonucu ile güncellenebilir.” “Şu kadar ki, gazetede, internet haber sitesinde, elektronik satış portalında yahut Basın İlan Kurumu îlan Portalında ilanı yapılan metindeki kusurlar, ihale tarihi değiştirilmeksizin yalnızca elektronik satış portalında ilanen düzeltilir.”
Gerekçe:

Maddeyle, resmi ilanların, kaideleri Basın îlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlatılması amaçlanmaktadır. 2004 sayılı îcra ve İflas Kanununun 114 ve 126 nci unsurları kapsamındaki taşınır/taşınmaz satışlarının gazete yoluyla ilan edilip edilemeyeceğinin takdir yetkisi anılan 114 üncü husus uyarınca ilgili icra memurluklarının tasarrufuna bırakılmıştır. İcra memurları tarafınca ifa edilen bu yetkiden kaynaklanan uygulamalardaki farklılıkların giderilmesi, bu ilanların internet haber sitelerinde de yayınlatılması gayesiyle unsura eklemeler yapılmaktadır.

Bu doğrultuda satışa mevzu mallar için yapılacak ilanın kapsamını belirlemek üzere eşik kıymetler getirilmekte ve bu biçimdece satışı yapılacak mala isteğin artması, bedelinin altında satış yapılmasının önüne geçilmesi, şeffaflığın sağlanması gayesiyle aktif biçimde duyuru kurumu kurulması amaçlanmaktadır. Başka taraftan vatandaşların icra, ihale, tebligat ve işçi alımlarına ait ilanlara tek merkezden kolay kolay ulaşabildiği Basın îlan Kurumu îlan Portalında da fiyatsız yayın yapılması sağlanmaktadır.

MADDE 26:

8/9/1983 tarihindeki ve 2886 sayılı Devlet îhale Kanununun 17 nci unsurunun birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (a) alt bendinin birinci paragrafı aşağıdaki biçimde değiştirilmiş, alt bendin ikinci paragrafına “Gazete” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve internet haber sitesi” ibaresi eklenmiş, bendin (b) alt bendi aşağıdaki biçimde değiştirilmiş, fıkranın (2) numaralı bendine “başka,” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “bir internet haber sitesi ve” ibaresi eklenmiş, bentte yer alan “bir” ibaresi “birer” formunda değiştirilmiş, fıkranın (4) numaralı bendine “başka gazeteler veya” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “internet haber siteleri ya da” ibaresi eklenmiştir.

“a) îhaleler, ihalenin yapılacağı yerde çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesinde duyurulur.”

“b) Gazete çıkmayan yahut internet haber sitesi idaresi bulunmayan yerlerdeki ihalelerin ilanı, bu fıkranın (a) bendindeki müddetler ortasında Basın îlan Kurumu îlan Portalında yayınlanır.”

Gerekçe:

Resmi ilanların, koşulları Basın îlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlatılması emeliyle 2886 sayılı Kanunun 17 nci unsurunda geçen ‘gazete’ ibarelerinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibareleri eklenmektedir.

MADDE 27:

4/1/2002 tarihindeki ve 4734 sayılı Kamu îhale Kanununun 13 üncü unsurunun birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendinde yer alan “gazetelerin en az ikisinde” ibaresi ile (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yer alan “gazetelerin birinde” ibareleri “bir gazete ve bir internet haber sitesinde” halinde değiştirilmiş, dokuzuncu fıkrasına “aracılığıyla” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “bir internet haber sitesi ve” ibaresi eklenmiş ve onuncu fıkrası aşağıdaki biçimde değiştirilmiştir.

“İhalenin yapılacağı yerde gazete çıkmaması yahut internet haber sitesi idaresi bulunmaması halinde ilan, birebir mühletler ortasında Basın İlan Kurumu İlan Portalında yayınlanır.”

Gerekçe:

Resmi ilanların, kaideleri Basın îlan Kurumu Genel Kurulunca belirlenecek internet haber sitelerinde de yayınlatılması hedefiyle 4734 sayılı Kanunun 13 üncü unsurunda geçen ‘gazete’ ibarelerinin yanma ‘internet haber sitesi’ ibareleri eklenmektedir.

MADDE 28:

  • a) 5187 sayılı Kanunun 11 inci ve 13 üncü hususlarının birinci fıkraları ile 27 nci unsurunun birinci ve üçüncü fıkralarına “Basılmış eserler’’ ibarelerinden daha sonra gelmek üzere “veya internet haber siteleri” ibareleri, 15 inci unsurun birinci fıkrasında “basılmış eserlerde” ve 20 nci ve 21 inci unsurlarda “yaygın periyodik yayınlarda” ibarelerinden daha sonra gelmek üzere “ve internet haber sitelerinde” ibareleri, 18 inci hususun üçüncü fıkrasında “bu yazının” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “iki internet haber sitesi ile” ibaresi eklenmiştir.
  • b) 13/6/1952 tarihindeki ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar içindeki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanunun 1 inci unsurunun birinci fıkrasına “gazete” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “, internet haber siteleri” ibaresi eklenmiştir.
  • c) 9/6/1930 tarihindeki ve 1700 sayılı Dahiliye Memurları Kanununun 2/A unsurunun birinci fıkrasına “onbeş gün önce” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “bir internet haber sitesi ile” ibaresi eklenmiş, fıkrada yer alan “bir defa” ibaresi unsur metninden çıkarılmıştır.
  • ç) 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 166 ncı unsurunun ikinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “karar” ibaresi “bir internet haber sitesinde yahut ilan talep” formunda değiştirilmiştir.
  • d) 11/2/1959 tarihindeki ve 7201 sayılı Tebligat Kanununun 29 uncu hususunun birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “birer gazetede ve ayrıyeten elektronik ortamda” ibaresi “bir gazete ve bir internet haber sitesi ve ayrıyeten Basın İlan Kurumu İlan Portalında” biçiminde değiştirilmiştir.
  • e) 4/1/1961 tarihindeki ve 213 sayılı Vergi Metot Kanununun 104 üncü unsurunun birinci fıkrasının üçüncü bendinin birinci cümlesine “gazetede” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve bir internet haber sitesinde” ibaresi, bendin ikinci cümlesine “gazetelerden birinde” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve bir internet haber sitesinde” ibaresi eklenmiştir.
  • f) 14/7/1965 tarihindeki ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 47 nci hususunun birinci fıkrasına “Resmi Gazete,” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “internet haber sitesi,” ibaresi eklenmiş, fıkrada yer alan “gazetelerden” ibaresi “gazeteler ve Basın İlan Kurumu İlan Portalından” halinde değiştirilmiştir.
  • g) 24/4/1969 tarihindeki ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 6 ncı unsurunun birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan “mahalli gazete” ibaresi “bir mahalli gazete ve bir internet haber sitesi” formunda değiştirilmiştir.
  • ğ) 6/10/1983 tarihindeki ve 2911 sayılı Toplantı ve Şov Yürüyüşleri Kanununun 6 ncı unsurunun üçüncü fıkrasına “yerel gazeteler” ibaresinden daha sonra gelmek üzere “ve internet haber siteleri” ibaresi eklenmiştir.
  • h) 4/11/1983 tarihindeki ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10 uncu unsurunun dördüncü fıkrasında yer alan “mahalli gazete çıkıyor ise, bu mahalli gazetelerden birisinde ve” ibaresi “çıkan bir gazete ve bir internet haber sitesi ile” halinde, fıkrada yer alan “bir” ibaresi “birer” halind
 
Üst