Covid 19’un yavaşça üst teneffüs yolu semptomlarıyla atlatıldığını yahut rastgele bir şikâyet olmaksızın geçirilebildiğini kaydeden Bülbül, “Covid’i ağır geçirenlerde kalıcı akciğer hasarı riski daha yüksek. bir daha Covid’i ağır geçirenler daima oksijen tüpü bağımlısı olabiliyor. Covid 19 yüklü yavaşça üst teneffüs yolu semptomlarıyla atlatılıyor yahut rastgele bir şikâyet olmaksızın geçirilebiliyor. Akciğer tutulumu ki bilhassa hastada nefes darlığı gelişmesi durumunda kuşkulanmak gerekiyor, hastaların yüzde 15-20 kadarında gerçekleşiyor. bir daha yüzde 2-4 kadar hastada da ağır bakım gerektirecek boyutta şiddetli akciğer tutulumu olabiliyor. Tabi burada bahsetmiş olduğumiz önemli hastalık oranları, birinci datalara göre, Omikron varyantında daha düşük oranlarda gerçekleşiyor” dedi.
KOVİD AKCİĞERLERDE BİR NEVİ ZATÜRRE YAPIYOR
Covıd-19’un akciğerde bir nevi zatürre yaptığını vurgulayan Bülbül, “Covid 19 akciğerde bir nevi zatürre yapıyor. Lakin burada her iki akciğeri etkileyen yaygın bir tutulum kelam konusu. Akciğer tutulumu hafifçeten, epey ağır etkilenmeye hatta mevte kadar gidebilen formlarda seyredebiliyor. Bir kısım hasta yalnızca oksijen ile yetinebilirken, bir kısım hastada yüksek akımlı oksijen takviyesi gerekiyor, bir kısmında entübasyon ve teneffüs aygıtı dayanağının de kâfi olmadığı, kalp akciğer makinesi diyebileceğimiz ECMO dayanağı gerektiren çok ağır zatürre ve akciğer yetmezliği gelişebiliyor” diye konuştu.
KOVİD-19 KALICI HASAR VE SAKATLIĞA YOL AÇIYOR MU?
“Covıd-19 kalıcı hasar yahut sakatlığa yol açıyor mu?” sorusuna hastalarda uzun müddetli hasar gelişebildiğini belirten Bülbül, “Evet, maalesef birtakım hastalarımızda uzun müddetli kalıcı hasar gelişebiliyor. Hastalık öncesinde kişi büsbütün sağlıklı iken, Covid-19 geçirdikten daha sonra akciğerde kalıcı hasar niçiniyle artık iki adımda bir tıkanan, nefes darlığı yaşayan hastalarımız var. Daima oksijen kullanmak zorunda kalan hastalarımız da var. Bu hususta yapılmış çalışmalar da var aslında. Genel olarak hastaların yüzde 2-3 kadarında tedavinin üzerinden 2-3 ayı aşkın bir süre geçmesine karşın kalıcı hasar ve long Covid dediğimiz tablo gelişebiliyor” halinde konuştu.
AKCİĞERDE OLUŞAN HASAR HASTALIĞIN NE KADAR AĞIR GEÇİRİLDİĞİYLE ALAKALI
Akciğerde oluşan kalıcı hasarın seviyesi ile hastanın yaşı içinde bir ilginin akciğerde oluşan hasarın büyük oranda hastalığın ne kadar ağır geçirildiği ile bağlantılı olduğunu söz eden Bülbül, “Akciğerde oluşan hasar büyük oranda hastalığın ne kadar ağır geçirildiği ile bağlantılı. Hasta ağır bakımda ve teneffüs aygıtı altında ne kadar uzun mühlet kalıyorsa, ne kadar ağır tedavi gereksinimi oluyorsa kalıcı hasar ihtimali o kadar artıyor. bir daha takip ve tedavi sırasında gelişen meseleler ve komplikasyonlar kalıcı hasar ihtimali ile yakından bağlı. Başka yandan şiddetli hastalık riski kimlerde fazla diye sorarsanız, bilhassa belirttiğiniz üzere ileri yaşlı şahıslarda hastalık daha ağır geçirilebiliyor, bir daha bu şahıslarda eşlik eden KOAH, kalp yetmezliği, diyabet üzere ek hastalıkların varlığı hastanın ağır bakım sürecini uzatıyor ve bunun doğal olarak sonuca tesiri oluyor” sözlerini kullandı.
AKLA BİRİNCİ GELEN YOL DEĞİL
“Covid-19 tedavisinde ameliyatın bir rolü olabilir mi?” sorusuyla ilgili ise ilgili Bülbül, şu sözleri kullandı: “Cerrahi müdahale hastalığın tedavisinde akla birinci gelen bir yol değil aslında. Lakin kimi vakit tedavi sırasında gelişen meselelere müdahale için küçük cerrahi süreçler gerekebiliyor. Örneğin pnömotoraks yahut hemotoraks üzere komplikasyonlar geliştiğinde göğüs tüpü takılması gerekebiliyor ya da diyaliz yahut ECMO kanülünün yerleştirilmesi için damarlara müdahale gerekebiliyor. Teneffüs aygıtı takviyesi uzayan hastalarda trakeostomi üzere soluk borusuna kısa yoldan erişimi sağlayan bir süreç yapılabiliyor. Bu üzere durumlar dışında Covid tedavisinde şahsen ameliyatın birinci planda yeri olmadığını söyleyebiliriz. Lakin epey nadiren bilhassa hastalığı fazlaca ağır geçiren ve artık kalıcı akciğer hasarı ve teneffüs yetmezliği yerleşmiş şahıslarda tıbben uygunluk kriterleri de var ise akciğer nakli bir seçenek olarak düşünülebilir.”
KOVİD-19 İLE GRİP ORTASINDA FARKLI VE MİSAL TARAFLAR
Covıd-19 ile grip içinde benzerliğin ikisinin de virüs ile oluşan hastalık olduğuna dikkat çeken Bülbül, “Her ikisi de virüs ile oluşan hastalıklar aslında. Grip bilhassa kış mevsimlerinde karşılaştığımız bir tablo. Covid ise iki yıla yakın bir müddetdir yaz kış demeden ömrümüzde. Hastaların müracaat semptomları itibariyle de farklılıklar var aslında. Bilhassa tat kaybı ve kas ağrıları Covid ile özdeşleşmiş semptomlar oldu. Gerçi son periyotta Omicronla bir arada semptomotoloji şimdi gribe emsal hale geldi diyebiliriz. ötürüsıyla hastaları şikâyetleri itibariyle ayırmak her vakit mümkün olmayabiliyor. Akciğer röntgeni ya da tomografisinde Covid’e özgül tipik bulgular da tanımlanmış olmakla bir arada, radyolojik tetkikler ile bu hastalıkları ayırmak her vakit mümkün olmayabiliyor. Her ikisini ayırmada en geçerli yol hala kullanmakta olduğumuz sürüntü örneklerinde PCR tekniği ile virüsü aramaktan geçiyor” diye konuştu.
OMİCRONLA İLGİLİ ARTIŞ İZLENİYOR
Omicron varyantıyla ilgili artışın kelam konusu olduğunu kaydeden Bülbül, açıklamalarını şu biçimde sürdürdü: “Omicron varyantıyla ilgili evet bir artış izleniyor. Bakanlığımızın deklare ettiğı datalarda günlük olay sayıları bir orta 18-19 binlere kadar düşmüş iken şimdilerde süratle artan sayılar bildirilmeye başlandı. Geçtiğimiz günlerde günlük 37 bin civarında bir sayı belirtildi. Biz de bunu kendi hastanemizde yatan hasta sayılarında yavaşça bir kıpırdanma olması halinde görüyoruz. Hastalar yüklü olarak üst teneffüs yolu semptomları ve gribal şikâyetler ile geliyorlar lakin an itibariyle servis ve ağır bakım için çok bir talep yok. Lakin olay sayısı nitekim süratle artıyor. Bu niçinle önlemlere azami dikkat ile bu süreci de sağlıklı bir biçimde geçirmek için gayret sarf etmemiz gerekiyor.”
KAYNAK: İHA
KOVİD AKCİĞERLERDE BİR NEVİ ZATÜRRE YAPIYOR
Covıd-19’un akciğerde bir nevi zatürre yaptığını vurgulayan Bülbül, “Covid 19 akciğerde bir nevi zatürre yapıyor. Lakin burada her iki akciğeri etkileyen yaygın bir tutulum kelam konusu. Akciğer tutulumu hafifçeten, epey ağır etkilenmeye hatta mevte kadar gidebilen formlarda seyredebiliyor. Bir kısım hasta yalnızca oksijen ile yetinebilirken, bir kısım hastada yüksek akımlı oksijen takviyesi gerekiyor, bir kısmında entübasyon ve teneffüs aygıtı dayanağının de kâfi olmadığı, kalp akciğer makinesi diyebileceğimiz ECMO dayanağı gerektiren çok ağır zatürre ve akciğer yetmezliği gelişebiliyor” diye konuştu.
KOVİD-19 KALICI HASAR VE SAKATLIĞA YOL AÇIYOR MU?
“Covıd-19 kalıcı hasar yahut sakatlığa yol açıyor mu?” sorusuna hastalarda uzun müddetli hasar gelişebildiğini belirten Bülbül, “Evet, maalesef birtakım hastalarımızda uzun müddetli kalıcı hasar gelişebiliyor. Hastalık öncesinde kişi büsbütün sağlıklı iken, Covid-19 geçirdikten daha sonra akciğerde kalıcı hasar niçiniyle artık iki adımda bir tıkanan, nefes darlığı yaşayan hastalarımız var. Daima oksijen kullanmak zorunda kalan hastalarımız da var. Bu hususta yapılmış çalışmalar da var aslında. Genel olarak hastaların yüzde 2-3 kadarında tedavinin üzerinden 2-3 ayı aşkın bir süre geçmesine karşın kalıcı hasar ve long Covid dediğimiz tablo gelişebiliyor” halinde konuştu.
AKCİĞERDE OLUŞAN HASAR HASTALIĞIN NE KADAR AĞIR GEÇİRİLDİĞİYLE ALAKALI
Akciğerde oluşan kalıcı hasarın seviyesi ile hastanın yaşı içinde bir ilginin akciğerde oluşan hasarın büyük oranda hastalığın ne kadar ağır geçirildiği ile bağlantılı olduğunu söz eden Bülbül, “Akciğerde oluşan hasar büyük oranda hastalığın ne kadar ağır geçirildiği ile bağlantılı. Hasta ağır bakımda ve teneffüs aygıtı altında ne kadar uzun mühlet kalıyorsa, ne kadar ağır tedavi gereksinimi oluyorsa kalıcı hasar ihtimali o kadar artıyor. bir daha takip ve tedavi sırasında gelişen meseleler ve komplikasyonlar kalıcı hasar ihtimali ile yakından bağlı. Başka yandan şiddetli hastalık riski kimlerde fazla diye sorarsanız, bilhassa belirttiğiniz üzere ileri yaşlı şahıslarda hastalık daha ağır geçirilebiliyor, bir daha bu şahıslarda eşlik eden KOAH, kalp yetmezliği, diyabet üzere ek hastalıkların varlığı hastanın ağır bakım sürecini uzatıyor ve bunun doğal olarak sonuca tesiri oluyor” sözlerini kullandı.
AKLA BİRİNCİ GELEN YOL DEĞİL
“Covid-19 tedavisinde ameliyatın bir rolü olabilir mi?” sorusuyla ilgili ise ilgili Bülbül, şu sözleri kullandı: “Cerrahi müdahale hastalığın tedavisinde akla birinci gelen bir yol değil aslında. Lakin kimi vakit tedavi sırasında gelişen meselelere müdahale için küçük cerrahi süreçler gerekebiliyor. Örneğin pnömotoraks yahut hemotoraks üzere komplikasyonlar geliştiğinde göğüs tüpü takılması gerekebiliyor ya da diyaliz yahut ECMO kanülünün yerleştirilmesi için damarlara müdahale gerekebiliyor. Teneffüs aygıtı takviyesi uzayan hastalarda trakeostomi üzere soluk borusuna kısa yoldan erişimi sağlayan bir süreç yapılabiliyor. Bu üzere durumlar dışında Covid tedavisinde şahsen ameliyatın birinci planda yeri olmadığını söyleyebiliriz. Lakin epey nadiren bilhassa hastalığı fazlaca ağır geçiren ve artık kalıcı akciğer hasarı ve teneffüs yetmezliği yerleşmiş şahıslarda tıbben uygunluk kriterleri de var ise akciğer nakli bir seçenek olarak düşünülebilir.”
KOVİD-19 İLE GRİP ORTASINDA FARKLI VE MİSAL TARAFLAR
Covıd-19 ile grip içinde benzerliğin ikisinin de virüs ile oluşan hastalık olduğuna dikkat çeken Bülbül, “Her ikisi de virüs ile oluşan hastalıklar aslında. Grip bilhassa kış mevsimlerinde karşılaştığımız bir tablo. Covid ise iki yıla yakın bir müddetdir yaz kış demeden ömrümüzde. Hastaların müracaat semptomları itibariyle de farklılıklar var aslında. Bilhassa tat kaybı ve kas ağrıları Covid ile özdeşleşmiş semptomlar oldu. Gerçi son periyotta Omicronla bir arada semptomotoloji şimdi gribe emsal hale geldi diyebiliriz. ötürüsıyla hastaları şikâyetleri itibariyle ayırmak her vakit mümkün olmayabiliyor. Akciğer röntgeni ya da tomografisinde Covid’e özgül tipik bulgular da tanımlanmış olmakla bir arada, radyolojik tetkikler ile bu hastalıkları ayırmak her vakit mümkün olmayabiliyor. Her ikisini ayırmada en geçerli yol hala kullanmakta olduğumuz sürüntü örneklerinde PCR tekniği ile virüsü aramaktan geçiyor” diye konuştu.
OMİCRONLA İLGİLİ ARTIŞ İZLENİYOR
Omicron varyantıyla ilgili artışın kelam konusu olduğunu kaydeden Bülbül, açıklamalarını şu biçimde sürdürdü: “Omicron varyantıyla ilgili evet bir artış izleniyor. Bakanlığımızın deklare ettiğı datalarda günlük olay sayıları bir orta 18-19 binlere kadar düşmüş iken şimdilerde süratle artan sayılar bildirilmeye başlandı. Geçtiğimiz günlerde günlük 37 bin civarında bir sayı belirtildi. Biz de bunu kendi hastanemizde yatan hasta sayılarında yavaşça bir kıpırdanma olması halinde görüyoruz. Hastalar yüklü olarak üst teneffüs yolu semptomları ve gribal şikâyetler ile geliyorlar lakin an itibariyle servis ve ağır bakım için çok bir talep yok. Lakin olay sayısı nitekim süratle artıyor. Bu niçinle önlemlere azami dikkat ile bu süreci de sağlıklı bir biçimde geçirmek için gayret sarf etmemiz gerekiyor.”
KAYNAK: İHA