Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu’dan ‘uyku’ uyarısı: 8 saate dikkat!

Bilgin

Global Mod
Global Mod
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı ve Uyku Kliniği Sorumlusu Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu, ülkü uyku mühleti olan 8 saatten az ya da fazla uyunduğunda hayat mühletinin azaldığını, ek rahatsızlıkların ortaya çıktığını belirterek, “Çok uyuduğunuzda, az uyuduğunuz vakit var olan vefat riskinden daha fazla risk ortaya çıkıyor.” dedi.

Az ya da fazla uyumanın insan sıhhatine tesirleri ve sağlıklı bir uyku için dikkat edilmesi gerekenlere ait değerlendirmelerde bulunan Akkoyunlu, uykuda vaktin, derinliğin ve kalitenin değerli olduğunu, bunun 1930’ların başından bu yana kanıtlandığını söylemiş oldu.

UYKU EVRELERİ

Prof. Dr. Akkoyunlu, evre 1, evre 2, evre 3 ve REM olarak çeşitli evrelere ayrılan uykuda, evre 3 ve REM’in derinliğinde azalma var ise ve kişi derin uyuyamıyorsa uyku kalitesinde de değişiklikler meydana geldiğini belirtti.

Bu değişiklikleri “hafıza meseleleri, duygusal bozukluklar, koroner arter üzere hastalıklar, tansiyon ile şekerin denetim altına alınamaması” halinde sıralayan, uykunun kalitesinin, derinliğinin, saatinin ve bölünmemesinin pek değerli olduğunu anlatan Akkoyunlu, şu ikazlarda bulundu:

“8 saat olan ülkü uyku müddetinde 7 saatten az ya da 9 saatten çok uyunduğunda patolojik durum kelam konusu hale geliyor. Uyku mühleti 7 saatten az olduğunda ömür mühleti önemli biçimde azalıyor, kalp hastalıkları üzere ek rahatsızlıklar ortaya çıkıyor, 9 saatin üzerine çıktığında da vefat riski artıyor. Yani ‘Çok uyudum, bu daha güzel.’ kanısı yanlış. Çok uyuduğunuzda, az uyuduğunuz vakit var olan vefat riskinden daha fazla risk ortaya çıkıyor.”

UYKU BOZUKLUĞU HAFIZA BOZULMASINA niye OLUYOR


İnsan psikolojisinin sağlıklı olması için beynin iki türlü çalıştığını lisana getiren Akkoyunlu, hislerin beynin bazal kısmı denilen çekirdekler tarafınca denetim edildiğini, bunların daha heyecanlı yansılar verilmesini, kızma, ağlama, üzülme ve sevinme üzere aksiyonları sağladığını, beynin ön bölgesindeki “frontal lob” denilen prefrontal bölgesinin de “Sakin ol, artık değil.” formunda ikazlar yolladığını söz etti.

Prof. Dr. Akkoyunlu, bunlar içindeki istikrarın uykunun sağladığı entegrasyonla olgunlaştığını, uyku az ya da kalitesiz olduğunda ya da uyunamadığında beynin prefrontal korteksindeki baskılayıcı tutumun duygusal coşku üzerinde ortadan kalktığına dikkati çekti. Akkoyunlu, bu niçinle duygusal patlamalar yaşanan ve kızarken sevinilen dengesizlik durumunun yaşandığını vurguladı.

Uyku bozukluğunun hafızada bozulmalara da niye olduğunu, kişinin manaya ve yorumlama kabiliyetini azalttığını aktaran Akkoyunlu, bunların depresyon, ajitasyon kimi vakit de önü alınamayan toplumsal kaoslara yol açtığını kaydetti. Akkoyunlu, uyku sorununun, hesaplamalarda meseleler oluşturduğunun, kaza riskini örneğin vinç operatörlüğü üzere dikkat gerektiren işlerde önemli biçimde kaza oranlarını artırdığının altını çizdi.

UYKU RUH SIHHATİNİN KORUNMASINI SAĞLIYOR

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Akkoyunlu, uykunun, beyinde kısa hafızanın uzun hafızaya aktarılmasını ve kısa hafızanın bir daha boşaltılmasını sağladığını, ön belleği boşaltarak uzun belleğe aldığını anlatarak, “Eğer ders çalışmak için uyumuyorsanız yanlış yapıyorsunuz zira bilgiler ön bellekte kalacak. Alt belleğe aktarılamayacağı için de hayli kısa müddette bilgiler unutulacaktır.” sözlerini kullandı.

Uykusuz kalındığında motor kompleksin birlikte çalışması gereken işlerin yapılmasının engelleneceğini belirten Akkoyunlu, “Bilişsel işlev denilen kısımda, gece uyku esnasında gün ortasındaki gerilimlerin atıldığı, dinlenme durumunun yaşandığı bir ana geçilir. Ayrıyeten, kalp damar sisteminin biraz daha sakinleşmesi ve tansiyonun düşmesi sağlanır, bu biçimdece tansiyon dengelenir. Uyku alınmazsa bunlar bozulur.” diye konuştu.

Prof. Dr. Akkoyunlu, düzgün bir uyku gerçekleşmediğinde, buna başlamadan evvel salgılanan ve “mutluluk hormonu” diye bilinen melatoninin salgılanamadığını, bunun da kanser dahil birfazlaca hastalığı tetiklediğini tabir etti.

Büyüme hormonunun yalnızca uykuda salgılandığına dikkati çeken Akkoyunlu, gelişmenini tamamlamış birisi için bunun önemli ehemmiyeti olduğunu anlattı.

“CİLDİN GÜZELLEŞMESİ UYKUYA BAĞLI”

Prof. Dr. Akkoyunlu, bu hormonun erişkinlerde bedenin yenilenmesini, yıpranmış yahut eskimiş dokuların yıkılarak oraya yeni dokuların gelmesini sağladığına değinerek, şunları kaydetti:

“Bu sistemi bozduğunuzda erken yaşlanmalar, kırışıklıklar, saç ağarması üzere birfazlaca duruma yol açar. Cildin güzelleşmesi bile uykuya bağlıdır. Öğle ekstradan bir saat uyuduğunuzda, cildinizdeki nemin dahi dengelendiğini görürsünüz. Uyku sırasında leptin ghrelin hormonları etkin salgılanır. Bunlar gece boyunca bizi tok fiyat. Bu hormonlar karaciğerde gün boyunca biriken besinin fazlalıklarını, kaloriyi kana vererek gece yemek yemenizi mahzurlar ve hayli daha yüksek ölçüde kalori harcarsınız. Bunlar sizin kilonuzu istikrarlar. Uyku bozukluğu olanlarda en sık gördüğümüz şey, karaciğer yağlanmasıdır. Özetle kilonun düzenlenmesi, erken yaşlanmanın önlenmesi, karaciğer, beyin, kalp ve ruh sıhhati açısından uyku çok pahalıdır.”

KAYNAK: AA
 
Üst