Finlandiya ve İsveç, potansiyel olarak yirmi yılın en büyük genişlemesi olan NATO’ya katılmak için resmen talepte bulunuyor.

urfali

Global Mod
Global Mod
Finlandiya ve İsveç, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin yol açtığı hızlı bir dönüşümde askeri ittifakı benimsemek için onlarca yıllık stratejik tarafsızlığı bir kenara bırakarak, Çarşamba sabahı NATO üyelik tekliflerini resmen sundular.

Finlandiya ve İsveç elçileri, ittifakın Brüksel’deki karargahında Genel Sekreter Jens Stoltenberg’e ülkelerinin NATO’ya katılma konusundaki ilgilerini ifade eden mektuplar verdiler. Bay Stoltenberg, NATO’nun hızlı bir süreçte her iki ülkeyi de kabul etmeye çalışacağını söyledi.

Bay Stoltenberg, Finlandiya’nın NATO büyükelçisi Klaus Korhonen ve İsveç’in elçisi Axel Wernhoff ile birlikte “Siz bizim en yakın ortaklarımızsınız” dedi. “NATO üyeliğiniz ortak güvenliğimizi artıracak.”


NATO ile yakın ilişkileri olan ancak uzun süredir askeri olarak bağlantısız kalan iki İskandinav ülkesi, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Avrupa güvenliğini alt üst etmesinden bu yana kamuoyunun büyük ölçüde ittifaka katılma lehinde eğildiğini gördü. Her ikisi de kabul edilirse, NATO’nun yaklaşık yirmi yıldaki en önemli genişlemesi olacak ve örgütün üyeliğini 32 ülkeye yükseltecek ve Rusya ile yüzlerce kilometrelik ek sınır ekleyecek.


NATO’nun potansiyel büyümesi, Başkan Vladimir V. Putin’in işgalinin nasıl geri teptiğinin bir başka örneğidir. Rus lider, NATO’nun doğuya doğru genişlemesini Ukrayna’ya asker ve tank göndermeye mecbur hissetmesinin bir nedeni olarak nitelendirdi, ancak Rusya’nın saldırganlığı Batı ittifakını parçalamak yerine onu güçlendirdi.

Finlandiya ve İsveç, katılımlarının “doğrudan bir tehdit” yaratmayacağını, ancak Rusya’nın tepkisinin NATO’nun askeri altyapısını bu ülkelere nasıl genişleteceği tarafından belirleneceğini söyleyerek NATO’ya katılma niyetlerini açıkladığından beri Putin ölçülü bir tavır takındı.

Finlandiya cumhurbaşkanı Sauli Niinisto, savaşın Rusya ile 810 mil uzunluğunda bir doğu sınırını paylaşan ülkesini kenarda kalmayı göze alamayacağına ikna ettiğini söyledi.

Salı günü İsveç’e yaptığı resmi ziyarette, “Uyumsuzluğun bize istikrar sağlayacağına inandık” dedi. Ancak Rusya’nın işgali, “her şeyi değiştirdi” diye ekledi.


Resmi başvurular, Bay Niinisto ve Finlandiya başbakanı Sanna Marin’in geçen Perşembe günü üyelik için desteklerini açıklamalarıyla başlayan baş döndürücü bir haftanın ardından geldi. Finlandiya Parlamentosu Salı günü teklifi 188’e karşı 8 oyla onayladı. Oylama siyasi bir formaliteydi, çünkü Bay Niinisto ülkenin dış politikası üzerinde otoriteye sahipti, ancak kamuoyunun lehte olduğu bir ülkede bir coşku sinyali olarak hizmet etti. NATO’ya katılma oranı, Rus işgalinden önceki yüzde 20’den şimdi yaklaşık yüzde 80’e çıktı.

Finlandiya dışişleri bakanı Pekka Haavisto, Finlandiya yayın kuruluşu YLE’ye verdiği demeçte, “Bu son derece güçlü bir sonuç, 188 lehte oyla” dedi. “Kendim bu kadar güçlü bir sonuç beklemiyordum.” Bay Haavisto, oylamanın ardından ülkenin başvurusunu imzaladı.

Finlandiya hükümeti, iki yüzyıldır tarafsızlığı gözlemleyen, ancak halkı da kararlı bir şekilde NATO’ya katılmaktan yana hareket eden uzun süredir güvenlik ortağı olan İsveç ile hareketlerini yakın bir şekilde koordine etti.

Pazar günü, İsveç’i yöneten Sosyal Demokrat Parti, onlarca yıllık şüpheleri bir kenara bıraktı ve NATO’ya katılım hedefini destekleme kararını açıkladı. Dagens Nyheter gazetesinin yaptığı bir ankete göre, Nisan sonunda yüzde 48 olan İsveç halkının yüzde elli yedisi ittifaka katılmayı destekliyor. İsveç dışişleri bakanı Ann Linde Salı sabahı ülkesinin NATO başvurusunu imzaladı.

İsveç başbakanı Magdalena Andersson, ülkesinin Finlandiya’ya sıkı sıkıya bağlı olduğunu söyledi. Bu, birlik içinde olduğumuzun güçlü ve net bir işaretidir” dedi.

Bununla birlikte, Kuzey ülkelerindeki muzaffer ruh hali, bir NATO üyesi olan Türkiye’nin üyeliklerini engellemeye çalışabileceğine dair sinyallerle gölgelendi. Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özellikle İsveç’i terörist olarak gördüğü Kürt ayrılıkçılar için bir sığınak olarak sert bir şekilde eleştirdi.

Sayın Niinisto, Sayın Erdoğan’ın yorumlarına şaşırdığını ve Türkiye ile doğrudan görüşmelerde herhangi bir farklılığın çözülebileceğini umduğunu söyledi.


ABD, Finlandiya ve İsveç’in üyeliğini güçlü bir şekilde desteklemektedir. Perşembe günü Bay Niinisto ve Bayan Andersson’ın Washington’da Başkan Biden ile görüşmesi planlanıyor. Finlandiya cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, NATO hedeflerini, Ukrayna’daki savaşı ve “değişen güvenlik durumunda Avrupa ve ABD arasındaki ilişkiyi” tartışacaklar.

Diğer gelişmelerde:


  • Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky, her gece yaptığı konuşmada, kalan Azovstal savaşçılarını kurtarmak için tahliye görevinin devam ettiğini ve “en etkili uluslararası arabulucuları” içerdiğini söyledi.


  • Mahkeme savcısına göre Uluslararası Ceza Mahkemesi, Ukrayna’daki ICC soruşturmalarına yardımcı olmak için şimdiye kadarki en büyük saha konuşlandırması olan 42 müfettiş, adli tıp uzmanı ve destek personelinden oluşan bir ekip gönderdi.


  • Yerel yetkililer, bir aydan fazla süren göreceli sakinliğin ardından, kuzeydoğudaki Sumy kentinin etrafındaki bölgenin sürekli saldırı altında olduğunu ve küçük Rus asker gruplarının yakındaki sınırı geçmeye çalıştığını söyledi.


  • Ukrayna’daki savaşı için Rusya’ya baskı uygulamaya devam ederken küresel bir yavaşlamayı önlemenin yollarını bulmak, Almanya’nın Bonn kentinde bu hafta bir araya gelen 7 Ülkeden oluşan Grup maliye bakanlarının ana odak noktası olacak.


  • Biden yönetiminin önümüzdeki hafta Rusya’nın Amerikalı tahvil sahiplerine ödeme yapmasını engellemeye başlaması ve Rusya’nın dış borcunun bir yüzyıldan uzun süredir ilk kez temerrüde düşme olasılığını artırması bekleniyor.
-
 
Üst