Acıbadem Bodrum Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Selvi Okundu, ülkemizde epilepsiye, başka ülkelerde olduğu üzere yüzde 0,5 ila 1 üzere yüksek bir oranda rastlandığını belirterek hastalığın bayanlarda da erkeklerde de birebir oranlarda görüldüğünü ve en sık 20 yaş ve altı ile 65 yaş daha sonrası görüldüğünü söz etti. Epilepsinin kabaca fakal ve jenelize nöbetler olmak üzere 2’ye ayrıldığı konusunda bilgi veren Dr. Okundu “Jeneralize nöbetler halk içinde bilinen kasılma-çırpınma, idrar kaçırma, köpürme formunda görülen nöbetlerdir. Lakin bunların haricinde dalma, sıçrama, irkilme, makus koku duyma, baş karışıklığı, dejavu, kaygı, korku, yalanma-yutkunma-şapırdatma formunda nöbetler görülebilir” dedi. Dr. Okundu hastalığa yol açabilecek etmenleri şu biçimde sıraladı: “Epilepsi niçinleri epeyce çeşitlidir. Felç, beyin tümörleri, çok alkol, uyuşturucu kullanması, travmatik beyin hasarı, beyin enfeksiyonları, kimi genetik hastalıklar ile demans üzere öteki nörolojik hastalıklar.”
HER NÖBET DIŞARIDAN ANLAŞILMAZ
Epilepsinin kalıtsal bir hastalık olmadığını yani anne babadan çocuklara geçmeyeceğini vurgulayan Dr. Okundu, buna karşın epilepsinin, kimi ailelerde gelişme eğiliminin daha fazla olduğunu söylemiş oldu. Dr. Okundu, “yaş ve aile hikayesine bağlı olmakla bir arada, baş travması, demans, çocuklukta geçirilen nöbetler, inme ve öteki dönorsel hastalık geçirenler ile beyin enfeksiyonu geçirenler risk kümesinde yer alır” diye konuştu. Epilepsi nöbetlerinin de çeşitli olduğuna ve dışarıdan fark edilmediğine değinen Dr. Okundu, yalnızca dalma, göz kırpma ya da endişe, öfke üzere his değişiklikleriyle de nöbet geçirilebileceğini anlattı.
NÖBET SIRASINDA KESİNLİKLE MÜDAHALE EDİLMELİ
Dr. Okundu, hasta nöbet geçirdiği esnada “mutlaka” müdahale edilmesi gerektiğini vurguladı ve şunları söylemiş oldu: “Normal kurallarda nöbet tabiatıyla 1-2 dakika ortasında sonlanır. Sonlanmıyorsa sıhhat takımlarına haber verilmeli. Hasta nöbet geçirdiği esnada etrafta hastaya ziyan verebilecek keskin bir cisim var ise uzaklaştırılmalı. Hastanın boğazını sıkan kravat, eşarp üzere giysiler gevşetilmelidir. Kişi kendine geldikten daha sonra süreksiz şuur kaybı, yorgunluk olabilir. Bu yüzden hasta bir süre dinlendirilmelidir.” Bayılan hastaya soğan ya da kolonya koklatmanın hastanın ne çabuk ayılmasında ne de tedavisinde bir tesiri olmadığına dikkat çeken Dr. Okundu, nöbet geçiren kişinin kolunu bacağını tutma ve bastırmanın sakıncalı olduğunu, hasta kasılırken ağzını açmaya çalışmanın çene çıkığı, dişleri kırma, açmaya çalışan kişinin parmaklarının hasta tarafınca kırılması, kanama üzere aksiliklere niye olabileceğini lisana getirdi.
HASTALAR UZUN MÜDDET UYKUSUZ VE AÇ KALMAMALI
Epilepsi hastalığıyla beslenme içindeki bağlantıyı de anlatan Dr. Okundu çok kahve, çay ve kola tüketimiyle nöbetlerin tetiklenebileceğinin altını çizdi. Dr. Okundu, “Hastanın, hayatını epilepsinin gerekliliklerine bakılırsa düzenlemesi gerekir. Nöbeti tetikleyebilecek besin ve ortamlardan uzak durmak gerekir. Bu da hastanın en çok uykusuzluk, uzun açlık üzere durumlardan uzak kalmasını gerektirir. Çay, kahve ve kola üzere uyarıcı unsurların çok tüketimi ise nöbetleri tetikleyebilir” dedi. Dr. Okundu, epilepsinin anne-baba olmaya pürüz olmadığını hatırlattı ve “Anne adayı, hamile kalmadan evvel kesinlikle nöroloji hekimi ile görüşmeli, nöbet denetimi ile uygun antiseptik ilaç tedavisi yapılmalıdır” diye konuştu.
KAYNAK: İHA
HER NÖBET DIŞARIDAN ANLAŞILMAZ
Epilepsinin kalıtsal bir hastalık olmadığını yani anne babadan çocuklara geçmeyeceğini vurgulayan Dr. Okundu, buna karşın epilepsinin, kimi ailelerde gelişme eğiliminin daha fazla olduğunu söylemiş oldu. Dr. Okundu, “yaş ve aile hikayesine bağlı olmakla bir arada, baş travması, demans, çocuklukta geçirilen nöbetler, inme ve öteki dönorsel hastalık geçirenler ile beyin enfeksiyonu geçirenler risk kümesinde yer alır” diye konuştu. Epilepsi nöbetlerinin de çeşitli olduğuna ve dışarıdan fark edilmediğine değinen Dr. Okundu, yalnızca dalma, göz kırpma ya da endişe, öfke üzere his değişiklikleriyle de nöbet geçirilebileceğini anlattı.
NÖBET SIRASINDA KESİNLİKLE MÜDAHALE EDİLMELİ
Dr. Okundu, hasta nöbet geçirdiği esnada “mutlaka” müdahale edilmesi gerektiğini vurguladı ve şunları söylemiş oldu: “Normal kurallarda nöbet tabiatıyla 1-2 dakika ortasında sonlanır. Sonlanmıyorsa sıhhat takımlarına haber verilmeli. Hasta nöbet geçirdiği esnada etrafta hastaya ziyan verebilecek keskin bir cisim var ise uzaklaştırılmalı. Hastanın boğazını sıkan kravat, eşarp üzere giysiler gevşetilmelidir. Kişi kendine geldikten daha sonra süreksiz şuur kaybı, yorgunluk olabilir. Bu yüzden hasta bir süre dinlendirilmelidir.” Bayılan hastaya soğan ya da kolonya koklatmanın hastanın ne çabuk ayılmasında ne de tedavisinde bir tesiri olmadığına dikkat çeken Dr. Okundu, nöbet geçiren kişinin kolunu bacağını tutma ve bastırmanın sakıncalı olduğunu, hasta kasılırken ağzını açmaya çalışmanın çene çıkığı, dişleri kırma, açmaya çalışan kişinin parmaklarının hasta tarafınca kırılması, kanama üzere aksiliklere niye olabileceğini lisana getirdi.
HASTALAR UZUN MÜDDET UYKUSUZ VE AÇ KALMAMALI
Epilepsi hastalığıyla beslenme içindeki bağlantıyı de anlatan Dr. Okundu çok kahve, çay ve kola tüketimiyle nöbetlerin tetiklenebileceğinin altını çizdi. Dr. Okundu, “Hastanın, hayatını epilepsinin gerekliliklerine bakılırsa düzenlemesi gerekir. Nöbeti tetikleyebilecek besin ve ortamlardan uzak durmak gerekir. Bu da hastanın en çok uykusuzluk, uzun açlık üzere durumlardan uzak kalmasını gerektirir. Çay, kahve ve kola üzere uyarıcı unsurların çok tüketimi ise nöbetleri tetikleyebilir” dedi. Dr. Okundu, epilepsinin anne-baba olmaya pürüz olmadığını hatırlattı ve “Anne adayı, hamile kalmadan evvel kesinlikle nöroloji hekimi ile görüşmeli, nöbet denetimi ile uygun antiseptik ilaç tedavisi yapılmalıdır” diye konuştu.
KAYNAK: İHA